Koko là một cô khỉ đột đặc biệt, không chỉ vì trí thông minh mà còn bởi khả năng giao tiếp vượt trội với con người. Được sinh ra vào năm 1971, Koko được tiến sĩ Francine Patterson nuôi dưỡng và dạy ngôn ngữ ký hiệu từ khi còn nhỏ. Qua nhiều năm, Koko học được hơn 1.000 ký hiệu và hiểu khoảng 2.000 từ tiếng Anh – điều khiến cả thế giới ngạc nhiên và cảm phục.
Điều đặc biệt ở Koko không chỉ là khả năng “nói chuyện” mà còn là cách cô biểu lộ cảm xúc như một con người. Cô có thể diễn tả niềm vui, nỗi buồn, sự giận dữ và cả sự đồng cảm. Một trong những câu chuyện cảm động nhất về Koko là tình yêu cô dành cho những chú mèo. Koko từng xin được nuôi mèo con, chăm sóc và chơi đùa với chúng bằng sự dịu dàng và tình cảm hiếm thấy ở một loài động vật hoang dã.
Cô cũng từng thể hiện sự đau buồn rõ rệt khi biết tin người thân thiết qua đời, thậm chí còn dùng ký hiệu để bày tỏ nỗi nhớ và sự thương tiếc. Những hành động đó khiến người ta phải nhìn nhận lại suy nghĩ về khả năng cảm nhận của các loài vật.
Câu chuyện của Koko là minh chứng sống động cho thấy động vật không chỉ biết tồn tại bản năng, mà còn có thể hiểu, yêu thương và kết nối với con người theo những cách sâu sắc. Bài học lớn nhất mà Koko để lại chính là: động vật cũng có cảm xúc và khả năng giao tiếp vượt xa những gì ta từng nghĩ.
Trang Thế Giới Quanh Ta
*Vào mùa đông lạnh giá năm 1967, sâu trong vùng nông thôn nước Anh, một phụ nữ trẻ ngồi giữa những dây cáp và máy móc phát ra tiếng ù ù, mắt dán chặt vào những đường sóng radio nguệch ngoạc. Tên cô là Jocelyn Bell, một nghiên cứu sinh tiến sĩ 24 tuổi tại Cambridge. Trong nhiều tháng, cô đã giúp xây dựng một kính thiên văn vô tuyến khổng lồ tự chế—rồi miệt mài phân tích hàng dặm giấy in để tìm kiếm các quasar xa xôi.
Nhưng thứ cô tìm thấy lại hoàn toàn khác.
Một tín hiệu. Mờ nhạt, có nhịp điệu, và chính xác đến không thể tin được. Nó dao động cứ mỗi 1,337 giây—đều đặn đến mức dường như là nhân tạo. Trong một khoảnh khắc, nhóm nghiên cứu nửa đùa nửa thật gọi nó là LGM-1: “Những Người Xanh Nhỏ Bé.” Nhưng Jocelyn không bị thuyết phục bởi người ngoài hành tinh. Cô bị thuyết phục bởi khoa học.
Cô làm việc không ngừng nghỉ, loại bỏ khả năng nhiễu sóng, kiểm tra lại dữ liệu, truy tìm nguồn gốc. Và điều cô phát hiện ra thật phi thường: một ngôi sao neutron quay nhanh và phát ra sóng vô tuyến như một ngọn hải đăng. Ngôi sao xung (pulsar) đầu tiên.
Đó sẽ trở thành một trong những khám phá đột phá nhất trong vật lý thiên văn.
Nhưng khi Giải Nobel Vật lý năm 1974 được trao, tên của Jocelyn không có trong danh sách. Vinh dự thuộc về người hướng dẫn nam của cô, Antony Hewish, và Martin Ryle. Jocelyn giữ im lặng. Sau này, cô nói, “Sẽ làm giảm giá trị Giải Nobel nếu chúng được trao cho các sinh viên nghiên cứu.”
Dẫu vậy, lịch sử đã nhìn thấy điều mà ủy ban không thấy.
Jocelyn Bell Burnell tiếp tục trở thành một ngọn hải đăng của riêng mình—giảng dạy, hướng dẫn, và âm thầm thay đổi khoa học từ bên trong. Năm 2018, khi được trao Giải Đột phá trong Vật lý trị giá 3 triệu đô la, cô không giữ một đồng nào. Thay vào đó, cô quyên góp toàn bộ số tiền để giúp phụ nữ, người thiểu số và người tị nạn tham gia lĩnh vực vật lý.
Cô từng nói, “Bạn có thể giỏi, hoặc bạn có thể may mắn. Tôi có cả hai.”
Nhưng sự thật là, cô cũng kiên trì, xuất sắc—và đủ dũng cảm để lắng nghe khi vũ trụ thì thầm.
#WomenInSTEM #JocelynBellBurnell
-Weird Wonders and Facts-*
Nguồn: Weird Wonders and Facts