Hàng năm, tôi thường trở về thăm quê hương đôi lần. Một trong những lý do là để nhìn lại quê nhà, thân bằng quyến thuộc ai còn ai mất và thầy bạn của trường xưa Hoàng Diệu.
Hơn một năm đã qua không về được vì bận bịu đủ các thứ chuyện làm đau cả đầu trên đất Mỹ. Hai tuần lễ viễn du nầy cũng như những lần trước.Hảng hàng không Eva khởi hành từ phi trường Los Angeles, thông thường từ 1 tới 2 giờ sáng để đáp Sài Gòn vào buổi sáng sớm.
Trước khi ra phi trường, tôi thường liên lạc Lâm Hoàng Yến ở Sài Gòn để nhờ cô trưởng ban liên lạc nầy mời các thầy và các bạn đồng môn gặp nhau tại quán Thủy Tiên, nơi quen thuộc từ những năm về trước lúc 1 giờ 30 trưa cùng ngày. Lần về nầy đột ngôt làm tôi đánh mất cơ hội tham gia gia đình Sóc sa bay, tổ chức sinh nhật cho các thầy cô và đồng môn. Môt thiếu sót nhỏ nào đó đã làm mất đi tình bạn, một người bạn đồng môn, thật đáng tiếc khi được nghe tin nầy.
Tiệc họp mặt ở Thủy Tiên lần nầy có 6 thầy và các bạn quen thuộc. Chúng tôi cụng ly nhau như ngày nào gặp lại. Thời gian qua cũng nhanh quá ,tôi cũng thấy có sự lão hóa phần nào trên gương mặt thầy, bạn và ngay cả chính tôi. Còn các cô tiếp viên nhà hàng thì vẫn xinh xắn như thưở nào. Mái tóc các thầy cũng bạc màu hơn xưa. Hai bạn cùng lớp Hà, Vân thì không còn cụng ly bia ken với tôi nữa vì có bệnh phải kiêng cử. Hai bạn Điền và Ánh thì còn nhâm nhi đôi chút. Tôi thì tửu lượng khá, nhưng cụng với thầy Tâm thì cũng có chút sợ, vì thầy thích uống làm sao cho hết 50% ly bia đầy…
Hai ngày lưu lại Sài Gòn với vài ba trận với thầy bạn. Tôi đón xe Thành Bưởi về Cần Thơ, nơi tôi có căn nhà được xây từ 12 năm trước.Thành phố Tây Đô năm nay có vẻ không nhộn nhịp như các năm trước, có thể tình hình kinh tế khó khăn hơn. Tuy nhiên các quán nhậu thì vẫn đông thực khách.
Ngày lễ 2 tháng 9 của Việt Nam cho phép công sở nghỉ 4 ngày. Mấy đứa cháu tôi là giảng viên đại học Cần Thơ sẳn dịp lễ đưa tôi về Sóc Trăng thăm vườn me và ruộng lúa của Cua, đồng môn Hoàng Diệu. Thật ra tôi quen biết Cua từ hơn 20 năm về trước, làm việc cho cơ quan môi trường, nay vừa mới về lãnh tiền hưu vừa làm kinh doanh và nông dân trồng lúa.
Cua làm tiệc nhậu có mấy món đặc sản mà từ trước tôi chưa từng thử qua. Trong lúc cụng ly lai rai. Lực trên đường về từ Vĩnh Châu ghé lại với một thùng tôm sú còn tươi, cộng thêm một thùng bia nữa. Thế là mặt mày chúng tôi lại đỏ hơn. Từ giả vườn me ra xe về còn mang các thứ quà về, có cả mấy bọc trái thanh long màu đỏ nữa…
Hôm sau, ăn sáng xong, chúng tôi bắt đầu về thăm quê Cầu Lộ, nơi nầy Ba Má tôi đã an nghĩ ngàn thu. Con đường mòn trơn trợt ngày xưa được tráng xi măng cho xe 2 bánh. Tôi ghé thăm nhà 2 bác tư Đối tôi, nhưng 2 bác đã qua đời mấy tháng trước đó. Nhà ông bà Út Xuyên, em của bà nội đã ngoài 95, ông vẫn khỏe nhưng không còn lai rai bia rượu như trước được, bà Út đã nằm liệt giường hơn 2 năm. Tôi chào hỏi bà, bà không nói được, chỉ mở mắt nhìn tôi rồi nhắm lại thỉnh thoảng. Tôi buồn quá vì không biết bà có nghe được tiếng nói của tôi không. Tôi đi vòng theo con đường mòn nhỏ, cong queo, ghé thăm bạn Lý văn Cui cùng trang lứa ngày xưa đi học ở tỉnh Sóc Trăng. Căn nhà lá có cái bàn thờ còn nghi ngút khói hương bên cạnh bộ ván ngựa bằng cây tạp. Vợ Cui chào tôi rồi nói giọng nhẹ nhàng buồn bả ,”Anh Cui mất gần được 90 ngày rồi”. Tôi đốt 1 nén hương tiễn bạn về an nghĩ miền cực lạc. Sau năm 1975, Cui đi cải tạo vì là sỉ quan, không đủ 3 năm nên không được đi Mỹ theo diện HO. Mãn hạn, về làm ruộng từ đó tới giờ, Cui bị ung thư qua đời trong tuổi lục thập.
Tôi đi bộ vài phút tới chiếc phà ngang chợ Cầu Lộ, bên phía Thới an Hội thăm cô hai Lơ, nhưng cô cũng đã qui tiên lúc hơn 100 tuổi. Tôi lủi thủi đi qua các sạp bán hàng trong chợ,ghé thăm vợ thằng Thành, bạn đồng hương, đồng lứa tuổi đã qua đời lúc hơn 50 vì nhồi máu cơ tim.
Trên đường trở lại Thành Phố Cần Thơ, đầu óc tôi thơ thẩn nghĩ miên man về kiếp sống con người “ sống gởi thác về”…sao mà thê thảm như thế… rồi ghé nhà bạn Phước,xưa làm Hiệu trưởng ,bị stroke 12 năm rồi, sức khỏe kém dần,vợ cũng mới về hưu.Anh Phước nói rất ít, thỉnh thoảng lại khóc nức nở.Hai vợ chồng không con cái.Chị nay không còn dạy thêm vì chân bị đau nhức .Chị nói:”Anh Phước mất trước tôi thì đỡ hơn, tôi mà mất trước ,ảnh sẽ khổ lắm, ảnh không thể lo cho ảnh được”.
Tôi trở về Việt nam thì muốn tiệc tùng với người thân và bạn bè mỗi ngày. Mai mắn có quen biết 2 bạn đồng môn Hoàng Diệu ở Cần Thơ,thỉnh thoảng mời 2 bạn đi nhậu, đi ca hát cho vui ngày về thăm nguyên quán. Một hôm, tình cờ biết một gia đình có 3 chị em, quê quán Ngã ba An Trạch, Sóc Trăng. Cô em út khoảng 18 tuổi, trông có nét đẹp như người Nhật. Cô bị mù chữ tới giờ không đọc được chữ Việt. Cô kễ lễ:”Ba em người bắc vô nam sau năm 1975, gặp má em sanh 3 chúng em rồi bị bênh mất. Má em tái giá sau đó má em mất, dượng nuôi chúng em bị bệnh ung thư nhiều năm, 2 chị của em làm vất vả mấy năm liền lo tiền bác sĩ, nhưng không còn khả năng lo cho dượng được nữa, đành để cho dượng chết thê thảm…”Tôi hỏi sao lúc nhỏ em không được đi học. Cô ấy nói nhà nghèo phải dời chỗ ở trọ hoài …
Hơn 10 ngày qua nhanh quá , tôi phải lên Sài Gòn để từ giả các thầy và bạn bằng mấy chầu nhậu tả tơi. Chil hẹn qua nhà chơi trên đường Phạm Văn Hai, bên cạnh có quán cũng tiện. Tiệc nhậu có anh Phú, thầy Tâm và bạn của thầy. Thầy Tâm nói:”Thầy nầy có bằng tiến sĩ Hán Nôm”. Mái tóc bạc phơ như bác tiên. Xong tiệc Chil nhét vô túi quần tôi 1 triệu đồng, có lẽ Chil nghĩ tôi sắp cạn túi rồi cũng nên. Trưa hôm đó, Lực đi công tác Sài Gòn, sẵn tiện ghé qua nhà Chil rồi vào Karaoke bên cạnh vài tiếng. Cuối cùng chạy về quán Thủy Tiên làm chầu cuối trước khi trở lại đất Mỹ. Ngoài các món ăn trong thực đơn nhà hàng. Lực còn mang theo 2 ký rưởi tôm sú hạng nhất nữa. Chúng tôi cũng muốn ngất ngư rồi, mà thầy Tâm thì không còn cụng ly được nữa cho gần 30 phút trước đó. Lực thanh toán hóa đơn nhà hàng nhanh quá, tôi cũng không biết nói gì hơn.Chúng tôi chia tay nhau tại cư xá Lữ Gia,quận 11, Thành Phố Sài Gòn.
Vân Nguyễn
