Người đang khỏe tại sao lại bị đột tử
“Đột tử” thường xảy ra vào đêm khuya hoặc sáng sớm. Khi gặp gió lạnh mùa đông tràn về chúng ta phải thay đổi thói quen sinh hoạt, đừng nghĩ rằng mình còn trẻ mà không phòng bệnh.
Bài viết của Tác giả Hoàng Tuyên (bác sĩ chuyên
khoa nội lồng ngực và y học bệnh hiểm nghèo, bệnh viện Từ Tế Đài Trung,
Đài Loan) ngày 01 tháng 02 năm 2020. Người dịch Tô Duy
Tiệp (tổ trưởng tổ Thiện Nguyện Việt Thăng Vân Lâm).
Hôm qua rất lạnh, toàn Đài Loan có khoảng 50 người bị đột tử, nếu cứ tiếp tục lạnh nữa e rằng sẽ có hàng trăm người bị đột tử.
Mọi người chắc sẽ rất hiếu kỳ muốn biết rằng với những
người đang khỏe mạnh, tai sao lại đột nhiên qua đời ?
Đặc biệt với những người không có tiền sử bệnh về máu, lại
luôn uống thuốc đúng giờ, cũng không hút thuốc, không thức đêm, không uống
rượu, trước khi đột tử đều không có hiện tượng bất thường ?
Trong điều trị lâm sàng thì những vấn đề này thường được
đề cập tới, thì đúng rõ ràng là đã mặc áo ấm rồi, vậy tại sao vẫn bị đột tử ?
Tôi điều trị những bệnh nhân này trong phòng chẩn bệnh lý
hiểm nghèo, phát hiện ra rằng thực tế thì nguy cơ này xuất phát từ
trong những thói quen hàng ngày, chứ không phải là mặc bao nhiêu quần áo ấm:
1. Khi tỉnh giấc là bật ngay dậy.
Vào mùa đông khi tỉnh dậy, ta nên nằm nán lại trên giường
một lát rồi từ từ nhỏm dậy chứ không phải chui luôn khỏi tấm chăn ấm, chẳng
ai đọ tốc độ xuống giường với bạn nhé ! Bạn cần biết rằng độ ấm
trong chăn là để cứu mạng, đừng có đột nhiên kéo tuột đi cách giữ ấm này.
Khi làn da không có phương pháp bảo vệ nào mà tiếp xúc ngay với
không khí lạnh thì phản ứng là co lại khiến mạch máu trong cơ thể
đương nhiên cũng sẽ co lại.
Hãy xác nhận rằng trước khi ra khỏi chăn, ta đã mặc sẵn một
cái áo khoác ấm để cơ thể và chân tay được ấm áp.
2. Lúc đánh răng rửa mặt.
Sau khi thức dậy, mọi người sẽ vào nhà vệ sinh, hãy hòa
nước nóng và lạnh để có nước ấm, rồi mới đánh răng rửa mặt tránh toàn bộ mặt
và mạch máu bị cấp đông mà co lại. Đừng nghĩ rằng khi đánh răng
rửa mặt thì chỉ bị lạnh một lát trên mặt, phòng tắm vừa ẩm vừa lạnh
chính là nơi cần phải chú ý nhất.
3. Lúc cởi đồ.
Ngâm hay tắm bằng nước nóng thì rất thoải mái, nhưng bạn
đừng quên rời khỏi nguồn nước nóng lúc đó ta chưa mặc đồ, khi những ấm
trên da đột nhiên tiếp xúc với không khí lạnh khiến cơ thể sẽ run lên bần bật.
Hãy để khăn tắm ở nơi tiện lấy nhất, lập tức lau khô nước trên người, và mặc
quần áo ngay, mùa đông không nên cởi bỏ quần áo quá lâu !
4. Bỏ qua phần tai và cổ.
Tôi chứng kiến rất nhiều bệnh nhân đột tử, trước khi chết,
cổ và tai đều không được bảo vệ, đừng nghĩ rằng mặc ấm cơ thể và chân tay
là đã đủ ấm.
Tai và cổ bị gió lạnh thổi qua, hai tai thiếu lớp mỡ để
giữ ấm, cổ lại là nơi tập trung nhiều dây thần kinh giao cảm nhỏ và mạch
máu của não và cơ thể, quàng khăn và bịt tai có thể bảo vệ bạn.
5. Mặc quần áo sai thứ tự.
Có lần tôi cấp cứu cho một bệnh nhân đột tử do trụy tim,
khi y tá cắt bỏ quần áo mới phát hiện ra, anh ta mặc 2 áo thun và áo
khoác, tức là không mặc áo len ngoài áo thun. Hãy mặc áo đúng kiểu "sandwich" với
lớp trong cùng là lớp áo lót có thể thấm mồ hôi, rồi đến áo len để giữ
thân nhiệt, bên ngoài mới là áo khoác chắn gió chống nước. Khi mặc sai thứ tự
thì không giữ ấm được cho cơ thể thì dễ đột tử do mạch máu co thắt.
6. Đột tử do tập thể dục.
Tập thể dục là việc tốt, nhưng phải hiểu rõ sinh lý cơ thể
của mình, nguyên nhân đột tử do tập thể dục thường thấy như :
- Không khởi động trước tập, dừng lại đột ngột khi
tập thể dục với cường độ cao, thiếu ôxy tại những vùng núi cao, hoặc khi tập
động tác không quen.
- Thông thường khi chúng ta đang ở trạng thái không
vận động, máu sẽ chảy ngược về tâm nhĩ và chỉ cần “ co tĩnh mạch “ là
đủ. Tuy nhiên khi tập thể dục, tim sẽ đập nhanh hơn 6-17 lần so với lúc
không tập, và lưu lượng máu tới cơ cũng tăng lên 25 lần.
- Khi tiếp xúc với môi trường lạnh, mạch máu của bạn
sẽ phản ứng tiếp tục co lại, lúc này lượng máu về tim không đủ nên rất
nguy hiểm dẫn đến đột tử.
- Ta cho rằng những trường hợp mặc áo ấm nhưng dễ bị
đột tử vào đêm khuya và sáng sớm thì ngoài những người tập thể dục vào
sáng sớm, thì đại đa phần đột tử tại nhà.
- Khi cái lạnh bao trùm, chúng ta thay đổi thói
quen vẫn chưa đủ, cũng đừng lợi dụng sức trẻ mà không chú ý đến các biện
pháp phòng tránh.
- Tỷ lệ đột tử tăng mạnh theo từng năm, độ tuổi
phát bệnh càng trẻ hóa, lại dễ phát sinh ở những người có tình trạng sức
khỏe tốt, ở độ tuổi trung niên, khiến người thân tiếc thương vô hạn.
Chúc buổi sáng tốt lành ! Hãy yêu thương gia đình, yêu thương bản thân. Khi trời chuyển lạnh, mọi người chú ý giữ ấm, đừng lơ là.
Bác sĩ Hoàng Tuyên
Người xưa có câu 'mùa xuân ăn đậu hơn ăn thịt', đây là 3 loại đậu quý bạn nên ăn thường xuyên vì chúng vừa ngon vừa bổ
Người xưa có câu: "Mùa xuân ăn đậu hơn ăn thịt" đều có nguyên nhân cả. Đậu vào mùa xuân có nhiều vitamin và chất xơ, vừa rẻ lại ngon sẽ rất có lợi cho sức khỏe của chúng ta. Vậy những loại đậu nào thích hợp để ăn vào mùa xuân? Sau đây là 3 loại đậu quý giá và cách chế biến đơn giản giúp bạn hấp thu được lượng dinh dưỡng sánh ngang với thịt. Hãy cùng xem là gì nhé!
1. Mùa xuân ăn đậu Hà Lan có tác dụng kháng khuẩn và chống viêm
Theo WebMD, đậu Hà Lan là nguồn cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ dồi dào. Chúng được ví như những viên ngọc có kích thước nhỏ xinh nhưng mang lại nhiều lợi ích về dinh dưỡng và sức khỏe.
Đậu Hà Lan chứa carotenoids, lutein và zeaxanthin. Những chất dinh dưỡng này giúp bảo vệ đôi mắt của bạn khỏi các bệnh mãn tính, chẳng hạn như đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi tác.
Nguồn dinh dưỡng trong đậu Hà Lan mang lại những lợi ích quan trọng từ việc giữ cho đôi mắt của bạn khỏe mạnh đến bảo vệ cơ thể chống lại một số bệnh ung thư.
Món ăn gợi ý: Đậu Hà Lan xào ngô ngọt
Nguyên liệu cần thiết gồm đậu Hà Lan - 200g, ngô ngọt - 100g, tỏi băm - 1 thìa, dầu hào - 1 thìa. Nếu muốn hấp dẫn hơn, bạn có thể thêm một số loại rau khác để cùng xào cho món ăn thêm ngon miệng, chẳng hạn như bắp bao tử, nấm đùi gà,...
Đậu Hà Lan mua chọn loại quả non vừa phải, không lấy quả già xào ăn sẽ bị xơ. Tước bỏ phần cuống, sau đó rửa sạch và để ráo nước. Đun sôi nước, rắc một chút muối vào, cho đậu vào chần sơ, nhúng qua nước lạnh, để ráo. Cho dầu vào chảo nóng, phi thơm tỏi băm. Cho ngô ngọt vào xào, thêm đậu Hà Lan. Nêm một muỗng dầu hào cùng xíu muối, đảo đều khoảng 30 giây sau đó trút ra đĩa là được.
2. Mùa xuân ăn đậu tằm (đậu fava) giúp tăng cường trí não và cải thiện trí thông minh
Đối với nhiều người, đậu tằm là loại thực phẩm khá mới vì chúng không phổ biến hoặc chưa được quan tâm nhiều. Theo Healthline, đậu tằm (đậu fava) có nguồn dinh dưỡng đáng kinh ngạc mặc dù sở hữu kích thước nhỏ. Chúng giàu protein thực vật, folate và một số vitamin cùng khoáng chất. Đậu tằm cũng chứa nhiều chất xơ hòa tan có thể hỗ trợ tiêu hóa và giảm mức cholesterol.
Đậu tằm (đậu fava) giàu dinh dưỡng và chất xơ tốt cho sức khỏe.
Một vài lợi ích khác cho sức khỏe của đậu tằm như có thể giúp giảm các triệu chứng bệnh Parkinson, ngăn ngừa dị tật bẩm sinh, chứa nhiều chất dinh dưỡng tăng cường miễn dịch, giúp cải thiện các triệu chứng thiếu máu, có lợi cho sức khỏe của xương,...
Món ăn gợi ý: Đậu tằm xào hành lá
Nguyên liệu cần thiết gồm đậu tằm, hành lá, muối, đường, chút nước cốt gà.
Đầu tiên, tách hạt đậu tằm khỏi vỏ. Rửa sạch. Hành lá rửa sạch, cắt nhỏ. Đun nước sôi, cho đậu tằm vào chần qua khoảng gần 1 phút, vớt ra để ráo.
Cho dầu ăn vào phi thơm hành, đến khi chín vàng thì vớt hành ra. Cho đậu tằm vào xào. Nêm muối, đường, đảo đều khoảng 3 phút là được. Cho thêm nước cốt gà để món xào thơm hơn. Cuối cùng cắt nhỏ hành lá, rắc lên trên và tắt bếp
Đậu tằm xào hành lá có thể cho thêm nước cốt gà/bột nêm gà để dậy mùi thơm và ngậy.
2. Mùa xuân ăn đậu que giúp tốt cho tim mạch, hỗ trợ tiêu hóa
Đậu que, dù bạn xào hay luộc thì chúng cũng giúp cung cấp một lượng lớn dinh dưỡng cho cơ thể. Đậu que hầu như không có chất béo và rất ít đường. Đó là tin tuyệt vời cho bạn nếu đang thực hiện chế độ ăn kiêng hoặc giữ vòng eo của mình không thành "vòng eo bánh mì".
Đậu que không chứa cholesterol nên tốt cho tim mạch. Chúng cũng giàu chất xơ. Đặc biệt, đậu que là loại thực phẩm ít FODMAP.
FODMAP là loại carbohydrate chưa tiêu hóa được chuyển hóa bởi vi khuẩn trong ruột dẫn tới đầy hơi, đau bụng, tiêu chảy và táo bón.
Nếu như ăn nhiều thực phẩm giàu FODMAP sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng tiêu hóa xấu chẳng hạn như trào ngược axit hoặc hội chứng ruột kích thích. Ngoài ra, cơ thể bạn sẽ cần protein từ đậu để nuôi dưỡng xương khỏe mạnh, tóc bóng mượt hoặc cơ bắp trở nên săn chắc.
Món ăn gợi ý: Đậu que xào dầu ô liu
Nguyên liệu cần thiết gồm đậu que - 300g, dầu hào, dầu ô liu, muối, gừng tỏi, ớt.
Trước tiên, tước bỏ phần xơ ở hai bên quả đậu. Rửa sạch và cắt chéo. Tỏi hành băm nhỏ. Ớt bỏ hạt, cắt nhỏ. Làm nóng chảo, cho dầu và hành tỏi băm nhỏ vào phi thơm. Thêm đậu que vào xào trên lửa lớn. Trong quá trình đó, có thể thêm chút nước để đậu nhanh chín. Đậu gần chín nêm dầu hào và xíu muối cho vừa ăn. Thêm ớt vào đảo đều, tắt bếp.
Đậu que xào là món ăn đơn giản nhưng rất giàu dinh dưỡng.
Chúc bạn thực hiện các món ăn ngon với 3 loại đậu tốt lành này thành công nhé!
