Thứ Tư, 25 tháng 9, 2024
Thứ Ba, 24 tháng 9, 2024
Thứ Hai, 23 tháng 9, 2024
Bí mật nhà máy thủy điện cổ xưa nhất Việt Nam: Ẩn mình nơi ít ai nghĩ đến, ngày nay vẫn còn hoạt động.
Nhà máy thủy điện này được xây dựng vào năm 1942. Hiện tại nó vẫn được khai thác nhưng với công suất lớn hơn trước, các thiết bị cũng được thay mới hiện đại hơn nhiều.
Công trình thủy điện được xây dựng đầu tiên ở Việt Nam là thủy điện Ankroet, nằm ở địa phận xã Lát (huyện Lạc Dương, Lâm Đồng), cách TP Đà Lạt 15km. Công trình này do người Pháp xây dựng vào năm 1942, đến năm, 1946 thì lần đầu phát điện. Thủy điện Ankroet còn được công nhận chính là nhà máy thủy điện đầu tiên cảu Đông Dương.
Một góc cổng thủy điện Ankroet
Thiết kế ban đầu của thủy điện Ankroet là 600 kW, nhỏ hơn hàng trăm lần khi so với các thủy điện hạng trung ngày nay. Điều này cũng dễ hiểu bởi công trình này ngày trước chủ yếu chỉ cấp điện cho các biệt thự quanh vùng mà thôi.
Thủy điện Ankroet do người Pháp thiết kế nên mang nét đặc trưng của vùng tây nam nước Pháp và kiến trúc công xưởng đặc trưng đầu thế kỷ 20. Công trình này xây bằng đá chẻ, liên kết bằng mạch vữa. Trước đây nó được thi công chủ yếu bằng sức người. Ấy thế mà đến hiện tại thủy điện Ankroet vẫn rất kiên cố, vững chãi và hoạt động đều.
Với người dân, du khách, thủy điện Ankroet còn đặc biệt hơn nữa khi có cảnh quan nên thơ như trong những cuốn cổ tích. Nhà máy thủy điện này trông giống một biệt thự nghỉ dưỡng hơn. Quá trình ngăn dòng khi làm thủy điện Ankroet đã tạo nên hồ Suối Vàng thơ mộng giữa rừng thông, là địa điểm nổi tiếng ở Lâm Đồng ngày nay.
Năm 1960, người Nhật đã nâng công suất thủy điện Ankroet lên 3.100 kW để phục vụ xây dựng thủy điện Đa Nhim. Đến năm 2004, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) nâng công suất nhà máy này lên 4.400 kW. Cũng kể từ đó, sản lượng điện nơi đây bình quân tăng gần 22 triệu kWh/năm, nhận nhiệm vụ cung cấp điện cho Đà Lạt và hòa vào mạng lưới điện quốc gia.
Nhân dịp kỷ niệm 70 năm nhà máy thủy điện lâu đời nhất Việt Nam (17/10/1945 - 17/10/2015), nhà máy thủy điện Ankroet đã chính thức thay thế, đưa vào vận hành hệ thống điều khiển nhà máy theo công nghệ mới, chuyển hệ thống điều khiển nhà máy từ bán tự động sang công nghệ tự động hiện đại. Công nghệ mới này sẽ giúp giảm sức lao động và nâng cao độ an toàn cho người điều khiển thiết bị tại nhà máy.
Theo Sở Hữu Trí Tuệ & Sáng Tạo
Là quốc gia
luôn đứng top đầu trong số những quốc gia sống thọ nhất thế giới, Nhật Bản nổi
tiếng với quy tắc khắt khe trong sinh hoạt ngay cả khi đi ngủ giúp nâng cao sức
khỏe và kéo dài tuổi thọ. Ở Nhật, người dân đi tất quanh năm, kể cả khi đi ngủ.
Đối với họ, đi tất cũng giống như mặc quần áo, là nhu cầu thiết yếu hằng ngày.
Không những thế,
theo quan niệm của người dân nơi đây, đi tất đồng nghĩa với vệ sinh và lịch sự.
Việc bạn cởi giày và để lộ chân trần khi đến thăm nhà người khác ở Nhật sẽ được
cho là hành động thiếu tinh tế, gây mất thiện cảm.
Ngoài ra, người
Nhật luôn mang tất khi ngủ. Họ cho rằng việc đi tất khi ngủ có thể giúp họ ngủ
ngon hơn, tốt cho sức khỏe và tuổi thọ. Điều này là hoàn toàn có cơ sở.
Mang tất khi đi ngủ tốt cho sức khỏe
Đông y cho rằng
bàn chân như “trái tim thứ hai” của cơ thể, chân ấm thì thân mới khỏe. Nếu bàn
chân được bảo vệ thì các cơ quan trong cơ thể cũng được bảo vệ. Theo các nghiên
cứu khoa học, thân nhiệt bình thường của cơ thể con người là khoảng 37 độ C và
sẽ giảm xuống 1-2 độ C khi đi ngủ vào ban đêm. Vì vậy, nhiều người dễ cảm thấy
tay chân lạnh, khó đi vào giấc ngủ hơn, giấc ngủ không sâu. Cũng từ đó, nhiều
người chọn đi tất khi ngủ để bàn chân được ấm áp và nâng cao chất lượng giấc ngủ.
Các chuyên gia
cho biết việc đi tất khi ngủ có thể giúp thay đổi sự chênh lệch nhiệt độ ở
chân, từ đó điều chỉnh nhiệt độ của cơ thể. Lòng bàn chân là nơi tập trung nhiều
mạch máu và huyệt vị, đồng thời cũng là bộ phận trao đổi nhiệt hiệu quả nhất
trên cơ thể. Mang tất vào sẽ làm ấm chân, giúp làm giãn mạch máu, tăng lượng
máu đến da làm giảm thân nhiệt, giúp giấc ngủ sâu và ngon hơn.
Mar De Carlo,
tác giả và người sáng lập của Viện Sức khỏe và Nuôi dạy con cái Quốc tế, Hiệp hội
các nhà tư vấn giấc ngủ chuyên nghiệp, giải thích tất có thể giúp mọi người ngủ
nhanh hơn và ngủ lâu hơn. De Carlo cho biết, việc đi tất khi ngủ đã được chứng
minh là làm tăng lưu thông máu và lưu lượng máu đến bàn chân. Điều đó có thể
giúp hạ nhiệt độ cơ thể, báo hiệu cho não rằng đã đến giờ đi ngủ.
Các nghiên cứu
khác cũng đã chứng minh quan điểm này. Theo đó, một nghiên cứu liên quan đã chỉ
ra rằng những thanh niên đi tất ngủ nhanh hơn 7,5 phút, ngủ lâu hơn 32 phút và
thức dậy ít hơn 7,5 lần so với những người không đi tất.
Khái niệm về tất
trên giường dường như liên quan đến nhịp sinh học – đồng hồ sinh học điều khiển
các chức năng của chúng ta dựa trên một ngày 24 giờ. Tổ chức Sleep Foundation
cho biết: “Nhiệt độ cơ thể thấp hơn thường xảy ra trước khi buồn ngủ và bằng chứng
cho thấy việc sử dụng tất hoặc các phương pháp làm ấm chân khác có thể làm giảm
nhiệt độ cơ thể và giúp bạn ngủ nhanh hơn” .
Ngoài việc giúp
ngủ ngon hơn, mang tất đi ngủ còn đem lại 5 lợi ích khác cho sức khỏe. Cụ thể:
javascript:if(typeof(admSspPageRg)!=’undefined’){admSspPageRg.draw(201020);}else{parent.admSspPageRg.draw(201020);}
1. Thúc đẩy
lưu thông máu
Bàn chân thường
là bộ phận dễ lạnh nhất trên cơ thể, việc lưu thông máu kém ở bàn chân gây ra
sưng tĩnh mạch và đau chân. Vì vậy, giữ ấm chân là rất quan trọng. Mang vớ là
cách dễ nhất và an toàn nhất để giữ ấm cho đôi chân của bạn qua đêm. Việc giữ ấm
chân sẽ làm giãn các mạch máu, giúp cho tăng lưu lượng máu đến da và nhiệt được
giải phóng.
2. Giảm bệnh
Raynaud
Raynaud là hội
chứng co thắt động mạch làm giảm máu nuôi cơ, do phản ứng quá mức của tế bào
máu đối với nhiệt độ lạnh, khiến cơ thể bị tê liệt hoặc đau đột ngột, các triệu
chứng giống như chuột rút. Việc mang tất có thể giữ ấm cho bàn chân, điều chỉnh
nhiệt độ bên trong cơ thể và cải thiện lưu thông máu giúp ngăn ngừa hội chứng
này.
3. Ngăn ngừa
tình trạng nứt chân
Mang tất khi ngủ
vừa có thể làm chậm tốc độ mất nước ở chân, vừa giúp chân luôn được giữ ẩm, từ
đó cải thiện tình trạng khô da chân khô hoặc nứt gót chân.
4. Loại bỏ đổ
mồ hôi
Đổ mồ hôi chân
khiến bạn mất tự tin và gây khó chịu khi đi ngủ. Mang tất giúp thấm hút mồ hôi
sẽ giúp bạn khử mùi hôi chân hiệu quả và đồng thời giúp bạn có một giấc ngủ
ngon hơn.
5. Phòng chống
nấm da chân hiệu quả
Tất có khả năng
thấm hút mồ hôi và khử mùi hiệu quả. Nhờ đó giảm thiểu sự phát triển của vi khuẩn
gây ra bệnh nấm da chân.
(Tổng hợp)
Làm xét nghiệm ADN ‘cho vui’, bất ngờ tìm thấy người thân mất tích hơn 70 năm
MỸ - Làm xét nghiệm ADN trực tuyến 'chỉ để cho vui', người phụ nữ không ngờ lại tìm thấy cậu ruột bị bắt cóc cách đây hơn 70 năm.
Theo công ty truyền thông Bay Area News Group, ông Luis Armando Albino (79 tuổi) bị bắt cóc khi mới 6 tuổi trong lúc chơi cùng anh trai ở công viên tại Tây Oakland thuộc bang California vào năm 1951. Người phụ nữ đã dụ dỗ Albino đi theo bằng lời hứa sẽ mua kẹo cho ăn. Sau khi bị bắt cóc, Albino bị đưa đến Bờ Đông nước Mỹ, và được một cặp vợ chồng nuôi dưỡng.
Nhờ sự trợ giúp của cảnh sát, Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI), và Bộ Tư pháp Mỹ, cháu gái của ông Albino là Alida Alequin (63 tuổi) đã tìm thấy người thân. Bà Alequin hiện sinh sống ở Oakland. Trong khi người cậu Albino từng tham gia quân đội và làm lính cứu hỏa đang sống ở Bờ Đông. Gia đình họ đã được đoàn tụ ở bang California vào tháng 6.
Bà Alequin cho hay, trong 73 năm, gia đình vẫn mong có ngày tìm thấy người cậu, và hình ảnh của ông Albino vẫn được treo trong nhà. Khi mẹ của ông Albino qua đời vào năm 2005, gia đình vẫn tin ông còn sống, và không từ bỏ hy vọng tìm thấy người thân.
Cảnh sát Oakland thừa nhận, những nỗ lực của bà Alequin "đóng vai trò quan trọng trong việc tìm kiếm người cậu".
Theo những bài báo được tờ Oakland Tribune đăng tải vào thời điểm Albino bị bắt cóc, cảnh sát, binh lính từ một căn cứ quân sự địa phương, cảnh sát biển, và nhiều người khác đã tham gia vào cuộc tìm kiếm quy mô lớn. Thậm chí, người anh trai Roger Albino cũng đã bị các nhà điều tra thẩm vấn nhiều lần, song vẫn khẳng định em trai bị một người phụ nữ đưa đi.
Manh mối đầu tiên cho thấy ông Albino vẫn còn sống đã xuất hiện vào năm 2020, khi bà Alequin làm xét nghiệm ADN trực tuyến "chỉ để cho vui". Kết quả cho thấy, bà Alequin trùng gene 22% với một người đàn ông. Bà đã cố gắng tìm hiểu, nhưng không nhận được phản hồi.
Tới đầu năm nay, bà Alequin và con gái nối lại tìm kiếm. Trong một lần đến thư viện công cộng Oakland, bà Alequin đã phát hiện một bài báo có hình ảnh của 2 anh em ông Albino, và tin chắc bản thân đã đi đúng hướng. Cùng ngày hôm đó, bà đã đến Sở Cảnh sát Oakland để báo tin. Cuối cùng, các điều tra viên đã nhất trí rằng manh mối mới này đủ để lật lại vụ án mất tích cách đây hơn 70 năm.
Ông Albino sau đó được xác định đang sống ở Bờ Đông, và đồng ý cung cấp mẫu ADN để so sánh với người chị gái tức mẹ của bà Alequin.
Tới ngày 20/6, các nhà điều tra báo tin cho bà Alequin biết rằng, họ đã tìm thấy người cậu mất tích hơn 70 năm.
Vào ngày 24/6, với sự hỗ trợ của FBI, ông Albino đã đến Oakland để gặp các thành viên trong gia đình. Ông sau đó trở về Bờ Đông, nhưng đã trở lại Oakland vào tháng 7 để có kỳ nghỉ kéo dài 3 tuần. Đây cũng là lần cuối cùng, ông gặp anh trai Roger, người đã qua đời vào tháng 8.
Bà Alequin cho biết, chính người cậu không muốn chia sẻ câu chuyện tìm thấy người thân với giới truyền thông. Song bà cho rằng việc này có thể giúp ích cho những gia đình khác. “Tôi đã luôn quyết tâm tìm ra ông ấy, và biết đâu khi câu chuyện của tôi được công khai, nó có thể giúp ích cho những gia đình khác đang phải trải qua điều tương tự. Tôi muốn nói: đừng bỏ cuộc”, bà Alequin chia sẻ.
Vietnamnet
Ấn Độ tìm thấy máy bay quân sự mất tích sau 7 năm
Mảnh vỡ máy bay vận tải quân sự An-32 của Không quân Ấn Độ bị mất tích trên vịnh Bengal vào năm 2016 mới được phát hiện nằm sâu dưới đáy biển.
Theo thông cáo báo chí của chính phủ Ấn Độ hôm 12/1, hình ảnh các mảnh vỡ của chiếc máy bay An-32 được phát hiện nằm dưới đáy biển sâu và cách bờ biển thành phố Chennai khoảng 310km. Khi gặp nạn, máy bay chở theo 29 người.
"Các hình ảnh tìm kiếm đã được xem xét kỹ lưỡng, và được xác định là giống với máy bay An-32. Phát hiện này xảy ra tại địa điểm có thể là hiện trường vụ tai nạn. Chưa từng ghi nhận bất cứ báo cáo về chiếc máy bay nào khác mất tích trong cùng khu vực, nên các mảnh vỡ có thể thuộc máy bay An-32 của Không quân Ấn Độ bị rơi”, tờ India Today dẫn thông báo.
Vào sáng ngày 22/7/2016, máy bay An-32 đã cất cánh từ Căn cứ Không quân Tambaram ở thành phố Chennai thuộc bang Tamil Nadu của Ấn Độ. Máy bay dự kiến hạ cánh xuống căn cứ không hải quân INS Utkrosh ở thành phố Port Blair thuộc quần đảo Andaman và Nicobar.
Tuy nhiên, chỉ một thời gian ngắn sau khi cất cánh, máy bay đã mất liên lạc, và biến mất khỏi radar theo dõi trong lúc bay qua vịnh Bengal. Sự biến mất của An-32 đã khiến Ấn Độ triển khai nhiệm vụ tìm kiếm và cứu nạn có quy mô lớn nhất đối với một máy bay mất tích trên biển.
Tới ngày 15/9/2016, Không quân Ấn Độ buộc phải dừng tìm kiếm do không thể xác định được vị trí của chiếc máy bay mất tích, và không còn lựa chọn nào khác khi phải tuyên bố những người có mặt trên máy bay "đã qua đời".
Chủ Nhật, 22 tháng 9, 2024
Thứ Sáu, 20 tháng 9, 2024
Thứ Ba, 17 tháng 9, 2024
Thứ Bảy, 14 tháng 9, 2024
Các nhà khoa học phát hiện ‘linh hồn vực thẳm’ rùng rợn ở độ sâu 10.000 dưới lòng đại dương
Trong cuộc khám phá đại dương ở độ sâu 10.000m, các nhà khoa học mới đây đã phát hiện ra những điều kì lạ mà thế giới chưa từng biết đến, những con quái vật phát sáng màu xanh lá cây, có những chiếc xúc tu lớn hoạt động không ngừng nghỉ và chưa thể xác thực là loài sinh vật gì.
Theo đó, loài sinh vật này được các nhà khoa học gọi là “linh hồn vực thẳm” chưa từng thấy trước đây. Cơ thể của loài sinh vật này dài khoảng 20m, phát ra ánh sáng lạ và không rõ nguồn gốc. Ngoại hình của nó dường như được ghép lại từ nhiều sinh vật, một phần là xúc tu giống bạch tuộc, phần còn lại là thân hình giống cá mập, có cái miệng khổng lồ như cá sấu, hàm răng sắc như kiếm. Bề mặt của toàn bộ sinh vật cũng được bao phủ bởi một lớp vỏ giống như vảy, khác với bất kỳ sinh vật nào mà chúng ta quen thuộc.
Ảnh minh họa
Phát hiện này đã gây chấn động trong cộng đồng khoa học. Đối với một sinh vật độc đáo và bí ẩn như vậy, các nhà khoa học bắt đầu tiến hành một loạt nghiên cứu và khám phá. Thông qua việc lấy mẫu và quan sát, họ cố gắng tìm hiểu hệ sinh thái và lối sống của loài quái vật biển sâu này. Thông qua hành vi quan sát được, các nhà khoa học phát hiện ra rằng “Linh hồn vực thẳm” là một sinh vật săn mồi chuyên ăn các sinh vật biển nhỏ hơn. Nó có lực cắn mạnh và khả năng co giãn, cho phép nó nuốt một lượng lớn thức ăn.
Để hiểu rõ hơn về linh hồn của vực thẳm, các nhà khoa học còn nghiên cứu gen của nó. Điều đáng kinh ngạc là họ phát hiện ra rằng linh hồn của vực thẳm có bộ gen hoàn toàn khác với bộ gen của các sinh vật sống và thậm chí không có bất kỳ điểm giống nào với các loài đã biết. Phát hiện này đã lật đổ các lý thuyết trước đây về nguồn gốc của các sinh vật biển sâu.
Nghiên cứu sâu hơn của các nhà khoa học cho thấy loài sinh vật “linh hồn của vực thẳm” có thể là sản phẩm của quá trình thích nghi với môi trường khắc nghiệt của biển sâu. Môi trường biển sâu có áp suất nước cực cao, nhiệt độ đóng băng và điều kiện cực kỳ tối có thể gây tử vong cho các sinh vật bình thường. Tuy nhiên, “Linh hồn vực thẳm” có thể thích nghi với những điều kiện khắc nghiệt này và tiếp tục sống sót. Vỏ của nó cứng và chống mài mòn, có thể chịu được áp lực nước và các thay đổi môi trường khác; ánh sáng của nó cung cấp cho nó cách chiếu sáng độc đáo, giúp nó săn thức ăn trong bóng tối.
Ngoài sinh vật lạ này, ở độ sâu 10.000m dưới lòng đại dương, các nhà khoa học còn phát hiện ra 1 quần thể các sinh vật lạ khác như cá xương biển sâu, cá bóng ánh sáng, cá vạn chân, côn trùng khổng lồ cổ đại…
Đây chỉ là một số ít trong số các cộng đồng sinh vật đáy biển sâu, mỗi cộng đồng đều ẩn chứa sự bí ẩn và hấp dẫn. Chúng đã thích nghi với môi trường biển sâu khắc nghiệt, cho thấy sự kỳ diệu của quá trình tiến hóa. Các nhà khoa học sẽ tiếp tục khám phá lãnh thổ chưa được biết đến này và tiết lộ thêm nhiều bí mật về các cộng đồng sinh học dưới biển sâu. Thông qua những sinh vật đáng sợ này, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về sự rộng lớn và đa dạng của trái đất.
THEO VĂN HÓA & PHÁT TRIỂN
Mặt Trời xuất hiện hơn 200 vết đen đáng sợ
Số "vết sẹo" đen có thể nhìn thấy được trên Mặt Trời vào tháng 8 gấp đôi so với dự báo trước đó và cũng là con số cao nhất trong vòng 23 năm qua
Theo dữ liệu vừa công bố của Trung tâm Dự báo thời tiết không gian (SWPC) thuộc Cơ quan Quản lý khí quyển và đại dương Mỹ (NOAA), trung bình có tới 215,5 vết đen Mặt Trời xuất hiện cùng lúc trong tháng 8 vừa qua.
Đây là con số cao nhất kể từ tháng 9-2001 với 238,2 vết đen.
Vết đen Mặt Trời là những vùng tối xuất hiện trên bề mặt ngôi sao mẹ của chúng ta, có nhiệt độ thấp hơn so với các khu vực xung quanh.
Chúng như những "vết sẹo" trên Mặt Trời, nơi từ trường hỗn loạn, sự đối lưu bị ức chế.
Điều này khiến chúng trở thành một dạng "họng súng vũ trụ", thỉnh thoảng bắn ra những quả pháo sáng đầy năng lượng, thậm chí là một quả cầu plasma lớn gọi là "vụ phóng khối lượng đăng quang" (CME).
Cho dù trông có vẻ rất nhỏ theo góc nhìn từ Trái Đất nhưng thực tế các vết đen này rất khổng lồ, có những cái rộng gấp nhiều lần đường kính hành tinh của chúng ta.
Khi những "họng súng" này vô tình bị khai hỏa đúng lúc hướng về phía Trái Đất, thế giới của chúng ta sẽ xuất hiện bão địa từ.
Bên cạnh hiện tượng cực quang đẹp mắt ở các khu vực gần địa cực, bão địa từ gây ra không ít rắc rối như làm gián đoạn sóng vô tuyến, nhiễu hệ thống định vị, khiến vệ tinh bị rơi trở lại địa cầu...
Trong lịch sử, những cơn bão địa từ quá mạnh có thể gây sập một phần hệ thống điện. Dù vậy, con người đã có những phương pháp dự báo và đối phó với chúng nên nhiều thiệt hại có thể tránh khỏi.
Và việc hơn 200 vết đen cùng xuất hiện trong mỗi thời điểm của tháng 8 là dấu hiệu cho thấy nhân loại phải chuẩn bị cho những cơn bão địa từ liên tục sắp tới.
Theo Live Science, các nhà khoa học cho rằng thời điểm cực đại của chu kỳ Mặt Trời 11 năm đang tới rất gần.
Trước đó các nhà khoa học tin rằng thời điểm chu kỳ Mặt Trời đạt cực đại sẽ rơi vào năm 2025, không quá bùng nổ.
Nhưng thời gian qua, một số cơn bão địa từ rất mạnh ập vào Trái Đất đã khiến họ tính toán lại. Theo SWPC dự báo hồi đầu năm, điểm cực đại của chu kỳ Mặt Trời sẽ rơi vào năm nay, 2024.
Giờ đây, các nhà khoa học tin rằng chúng ta đã bước vào giai đoạn cực đại đó, với kỷ lục vừa ghi nhận trong tháng 8. Tuy nhiên, "đỉnh" cụ thể thì chưa rõ ràng.
Mức cực đại của Mặt Trời có thể kéo dài trong 1-2 năm hoặc lâu hơn một chút, có nghĩa là một đến hai năm hoặc lâu hơn, nghĩa là vẫn có khả năng hoạt động sẽ tiếp tục tăng trong khoảng 12 tháng tới.
Trong đỉnh cao của Chu kỳ Mặt Trời thứ 23, xảy ra hơn 2 thập kỷ trước, số lượng vết đen Mặt Trời trung bình theo tháng đạt tới 244,3 vào tháng 7-2000.
Trong Chu kỳ Mặt Trời 22, kỷ lục là 284,5 vết đen vào tháng 6-1989.
Hiện tại chúng ta đang sống trong Chu kỳ Mặt Trời 25.
THEO NGƯỜI LAO ĐỘNG
Vị vua trẻ nhất lịch sử Việt Nam: Là minh quân hiếm có nhưng chịu cái chết thảm vì nhân quả báo ứng?
Khi lên ngôi, vị vua này còn chưa biết nói. Nhưng đến năm 12 tuổi, ông bắt đầu cai quản đất nước và trở thành vị vua anh minh, có nhiều đường lối, chính sách lỗi lạc.
Vị vua lên ngôi sớm nhất lịch sử Việt Nam là vua Lê Nhân Tông, tên hủy là Lê Bang Cơ (1441 – 1459). Ông là con trai của vua Lê Thái Tông và bà Nguyễn Thị Anh. Ngày 4/8/1442, vua Lê Thái Tông đột ngột qua đời sau vụ án Lệ Chi Viên. Bấy giờ các đại thần như Nguyễn Xí, Trịnh Khả, Lê Thụ đã cùng bà Nguyễn Thị Anh đưa Lê Bang Cơ lên ngôi. Thời điểm đó, vị vua này mới chỉ 1 tuổi 6 tháng, còn chưa biết nói.
Ở độ tuổi chưa biết gì, vua Lê Nhân Tông chưa thể gánh vác giang sơn. Chuyện quốc gia đại sự trông cậy hết vào các đại thần, đích thân Hoàng Thái hậu Nguyễn Thị Anh đã buông rèm nhiếp chính thay con trai. Đến năm Lê Nhân Tông được 12 tuổi mới tiếp quản triều chính, tự mình lo chuyện chính sự, còn Hoàng Thái hậu lui về hậu cung.
Sử sách nước ta chép lại, vua Lê Nhân Tông là người đức độ, coi trọng Nho học, không sa vào tửu sắc và rất lắng nghe bề tôi. Đại Việt dưới thời vua Lê Nhân Tông rất phát triển, mọi mặt đều rực rỡ. Đặc biệt, nước ta khi đó còn đánh bại vua Chiêm Bí Cai và sáp nhập xứ Bồn Man vào lãnh thổ.
Không chỉ lỗi lạc, vua Lê Nhân Tông còn rất thương dân. Ông cho thi hành nhiều chính sách giảm tô, thuế, ban thưởng cho người có công, diệt thảo khấu, loạn đảng. Đến cả những khai quốc công thần từng bị xử tử trước đó cũng được vua chiếu biểu dương công lao, trả lại của cải và ruộng đất cho con cháu.
Có thể nói, vua Lê Nhân Tông là một trong những vị minh quân hiếm có của Việt Nam. Đáng tiếc, vua lại qua đời đột ngột khi còn rất trẻ. Năm 1459, Lê Nghi Dân mua chuộc cấm vệ quân, nửa đêm vào cung sát hại vua Lê Nhân Tông để đoạt vị. Hoàng Thái hậu cũng bị hại vào hôm sau. Vua Lê Nhân Tông qua đời khi chỉ mới 17 tuổi, còn bà Nguyễn Thị Anh mất năm 38 tuổi.
Bề ngoài đây là một cuộc tranh quyền đoạt vị, huynh đệ tương tàn. Tuy nhiên, nhiều người lại nhìn nhận nó là nhân quả báo ứng từ vụ án oan Lệ Chi Viên năm xưa liên quan đến đại thần Nguyễn Trãi. Năm xưa, vua Lê Thái Tông từng truất ngôi thái tử của Lê Nghi Dân vì mẹ ông là Dương phi quá kiêu căng, không giữ phép tắc. Lê Bang Cơ dù chỉ là con của bà phi Nguyễn Thị Anh đã được đưa lên làm thái tử.
Bấy giờ, có một bà phi khác là Ngô Thị Ngọc Dao (mẹ vua Lê Thánh Tông sau này) đang mang thai. Vì muốn giữ vị thế của con trai, bà Nguyễn Thị Anh đã tìm cách hãm hại khiến bà Dao phải vào lãnh cung. Nguyễn Trãi và vợ là Nguyễn Thị Lộ lại hết lòng giúp đỡ bà Dao, đưa về tá túc ở chùa Huy Văn và hạ sinh thành công thái tử Tư Thành (vua Lê Thánh Tông).
Biết chuyện, bà Nguyễn Thị Anh tức giận, xem cả nhà Nguyễn Trãi như cái gai trong mắt. Nhiều lời đồn đại Lê Bang Cơ vốn không phải con vua Lê Thái Tông và có thể Nguyễn Trãi cùng một số đại thần khác như Đinh Thắng, Đinh Phúc đã biết chuyện. Vốn sẵn không ưa, lại muốn giữ bí mật này nên bà Nguyễn Thị Anh đã mưu sát vua Lê Thái Tông trong lần ông đến Lệ Chi Viên, sau đó đổ tội cho gia đình vị đại thần. Cuối cùng, gia tộc Nguyễn Trãi bị tru di tam tộc vì tội giết vua.
Về sau, vua Lê Thánh Tông khi lên ngôi đã minh oan cho gia tộc Nguyễn Trãi, cho biết cái chết của vua cha Lê Thái Tông là do đột tử.
THEO SỞ HỮU TRÍ TUỆ
Đăng ký:
Bài đăng (Atom)