Thông thường khi ta có tuổi hay hồi tưởng về những kỷ niệm thời ấu thơ hay nhắc lại những kỷ niệm đẹp dưới mái trường yêu quý, nhắc lại tình bạn, tình thầy trò, tình đồng môn, v.v…Viết mãi rồi cũng hết đề tài hay lập đi lập lại những đề tài cũ làm độc giả cảm thấy nhàm vì thế trước khi gát kiếm về hưu tôi muốn viết lên vài tâm sự để mong chia sẻ cùng quý vị.
Ngày xưa người Việt mình sống đến 60 tuổi được xem là đã già.
Bạn bè cùng lứa với tôi ngày nay đã trên 60, có người đã về hưu kẻ khác đang sửa soạn lên dự án cho ngày hưu trí quan trọng...
Ở xứ tạm dung này mùa đông dài đăng đẳng hơn 6 tháng. Tuyết trắng mang màu ảm đạm phủ kín sân nhà hơn năm tháng làm cho cuộc sống người già hẩm hiu hơn ở Việt Nam hay Nam Mỹ.
Tôi còn nhớ những ngày cuối cùng trước khi gát kiếm về hưu, mỗi đêm nằm trên giường tôi hơi bị trằn trọc khó ngủ. Nghĩ lại mới đó mà đã 40 năm cặm cuội làm việc đầy căng thẳng nhưng có biết bao kỷ niệm, kiến thức học hỏi. Mỗi đêm trước khi ngủ phải nhớ để đồng hồ báo thức 6 giờ sáng hầu mong có đủ thì giờ sửa xoạn áo quần thẳng tắp mà kịp bắt xe bus vào sở làm. Vào sở mở máy pc sắp xếp đâu vào đó rồi thủng thẳng đến máy cà phê trò chuyện thời sự với các đồng nghiệp khác nhau và một ngày căng thẳng, đôi khi thú vị bắt đầu. Công việc, họp hành, tranh cãi và tiếp xúc với đồng nghiệp diễn ra hằng ngày như vậy đã hơn 40 năm. Rồi ngày mai khi về hưu, mỗi sáng thức dậy ta sẽ không còn thấy những cảnh quen thuộc ấy diễn ra nữa. Một cuộc sống mới bắt đầu…
Mỗi khi vào viện dưỡng lão thăm bố mẹ thấy mà thương cho các cụ. Nhìn các cụ thui thủi sống cô đơn một mình trong các viện, có cụ đi tới đi lui nhìn người ta ra vào mà không hiểu họ làm gì, có cụ ngồi một mình xem ti vi, còn các cụ khác mang gậy đi từ đầu hành lang đến cuối dẫy hành lang để khuây khỏa vì không đi được ngoài vườn vào mùa đông phủ đầy tuyết trắng. Những cụ còn sức khỏe và minh mẫn hơn thì dọc Ipad xem tin tức, trao đổi email hay vào Youtube/Twitter...
Trái với người già bên Việt Nam sống chung vui vẻ trong cùng mái ấm gia đình với con cháu đầy đàng. Ăn uống luôn được người thân quan tâm chiếu cố. Ra đường người già ở VN được kính trọng – kính lão đắc thọ nên các cụ ít bị tủi thân. Đi đâu người ta cũng nễ nang. Các quyết định quan trọng trong gia đình đều nằm trong tay các cụ. Trong khi đó các cụ trong viện dưỡng lão ở bắc Mỹ chỉ được con cháu mỗi tuần đến thăm một lần là may lắm rồi. Ăn uống thì các cụ không hài lòng cho lắm vì là thức ăn tây phương không thể so sánh với phở, cơm xườn bì, bún riêu, bún bò huế hay chả giò của VN mình. Còn các viện dưỡng lão dành riêng cho người Á châu thì thức ăn bị ban quản trị cắt xén nên cũng kém ngon nhạt nhẽo và thiếu chất đạm cho các cụ. Nói chung người già VN mình đều bị hụt hẫng đủ thứ - từ tinh thần đến thể xác.
Ở bắc Mỹ này tôi thấy người ta càng nhiều tuổi càng khổ. Khổ vì không còn hưởng thụ gì được sự đời, ăn uống kém ngon, thị lực yếu kém mà còn phải chịu những bệnh tật do già yêú sinh ra. Người già không tự lo được cho thân mình, mắt mờ, tai điếc, hay lú lẫn (dementia) hay mất trí nhớ (Alzheimer), sống nhờ người khác. Người già vua chúa hay cùng đinh, tỷ phú hay anh nghèo rớt một xu dính túi không có, kẻ quyền uy chấn động thế giới một thời hiển hách hay anh phó thường dân cả đời cơm nhà, quà vợ, khi tuổi già đến đều có những nỗi khổ như nhau.
Nghỉ hưu thường được nhiều người xem là bước ngoặt của cuộc đời. Dự lường những biến đổi tâm lý có thể diễn ra như sốc vì có cảm giác mình không còn giá trị, lo lắng vì nghĩ không được người khác tôn trọng…, nhiều người đã chuẩn bị kỹ lưỡng cho mình các kế hoạch từ công việc đến sức khỏe.
Đa số những người về hưu sẽ có cảm giác buồn chán và tâm lý hụt hẫng khi “bỗng dưng quá nhàn”. Mặc dù sự gia tăng tuổi tác có thể gây ra các khó khăn cho thị lực nhưng các chuyên gia khuyến khích người già đừng từ bỏ việc đọc và học cách thích ứng với hoàn cảnh mới. Vậy chính xác điều gì diễn ra trong não khi chúng ta đọc?
“Bộ não luôn tạo mới các nút giao giữa các tế bào thần kinh nhờ những kích thích như đọc sách”, chuyên gia y tế và là chủ tịch Hội Lão khoa Đức, ông Manfred Gogol giải thích. Một nghiên cứu mới của châu Âu đã phát hiện ra rằng, sức khỏe của một người cải thiện đáng kể sau khi họ nghỉ hưu, do họ có giấc ngủ tốt hơn, tập thể dục nhiều hơn và ít căng thẳng hơn. Theo kết quả của nghiên cứu này, người về hưu nếu có thể, khoảng 40 phút của giấc ngủ mỗi đêm và có 10% khả năng tập luyện thường xuyên.
Điều này làm tăng sức khỏe thể chất và tinh thần của họ, giảm 25% đến gặp bác sĩ so với những người vẫn đang làm việc ở tuổi đó. Vì thế ông Gogol đề nghị đọc những cuốn sách có nội dung thực sự hấp dẫn chính người đọc. Nếu một cuốn tiểu thuyết quá dài gây mệt mỏi thì hãy thử đọc những truyện ngắn, các bài viết về xã hội…
Khả năng chuyển đổi từ ngữ sang những hình ảnh tinh thần là rất tốt cho hoạt động nhận thức. Đọc cũng giúp cải thiện vốn từ vựng, cách sử dụng ngôn ngữ và khả năng tập trung, theo chuyên gia Simone Helck, tổ chức thúc đẩy và phát triển chiến lược chăm sóc người cao tuổi Deutsche Kuratorium Altershilfe (Đức).
Có lần tôi đọc được trên mạng một câu chuyện thú vị nhưng không kém phần thực tế về một cụ bà người Mỹ tên Elizabeth Toth khoảng 68 tuổi chọn cách về hưu đặc biệt bằng du thuyền. Bà kể rằng bên Mỹ muốn được một cuộc sống hưu trí thoải mái phải tốn 6,000 đô mỗi tháng (bà này thuộc hạng khá giả đây) cho Viện Dưỡng Lão (VDL) hạng sang, tương đương 200 đô mỗi ngày. Bà chọn du thuyền Princess cruise để dưỡng hưu vì hãng này có giá đặt biệt cho những người senior, tức trên 65. Giá trung bình của cruise là 170 đô mỗi ngày cộng với tips cho nhân viên phục là 12 đô mỗi ngày. Tính ra vẫn còn rẽ hơn viện dưỡng lão 200 đô/ngày. Mỗi ngày bà ăn uống thoải mái, được gặp nhiều bạn mới và nhân viên lịch sự trẻ trung hết mình phục vụ bà. Mỗi đêm bà được xem những show khác nhau hay được nhân viên mời nhảy đầm khuây khỏa. Mỗi ngày bà đi viếng 1 địa điểm trên thế giới chứ không như trong VDL quanh năm bà sẽ chỉ thấy toàn 4 bức tường và những khuôn mặt già xấu xí. Ăn uống trong VDL thì gần như ăn chay chán ngáy, menu ít thay đổi ngày nào như ngày nấy. Kể ra cũng thú vị với lối sống hưu trên du thuyền, nếu còn sức khỏe và sự tự chủ. Trên thuyền cũng có dịch vụ y tế với bác sỹ. Nhân viên dọn dẹp phòng 2 lần mỗi ngày trong khi VDL họ chỉ dọn dẹp mỗi 2 tuần hay mỗi tháng một lần. Bà này cứ sau mỗi 2 tuần lại mua tiếp back-to-back trip khác với giá khuyến mãi (discount) để tiếp tục hành trình mà không cần xuống tàu. Như thế lúc nào bà cũng trên thuyền, ở cùng 1 phòng và mỗi 2 tuần tàu đổi hành trình đến những quốc gia khác nhau và bà Elizabeth có dịp viếng thăm hầu như khắp năm châu.
Thông thường người có tuổi ở hải ngoại hay bị mắc phải 3 cao và 1 thấp.
Ba cao là – cao huyết áp (high blood pressure), cao đường (diabetes) và cao mở (cholesterol). Hơn nữa các cụ hay bị chứng loãng xương, xương khớp bị phong thấp (arthritis). Các bác sỹ khuyên người già nên tập luyện thể xác và ăn uống lành mạnh để có cuộc sống có nhiều ý nghĩa hơn. Thông thường các cụ buồn chán hụt hẫn vì thiếu sự chăm sóc của con cháu, ăn uống không ngon miệng chán đời vì 3 cái thiếu sau đây:
Cái thiếu thứ nhất là thiếu vận động - Độ tuổi 55-65 thường có những thay đổi lớn về thể trạng, quá trình lão hóa diễn ra khá nhanh, cần tăng cường vận động nhẹ nhàng để giảm quá trình này. Chú ý, không nên vận động quá mạnh, cần tạo sự cân bằng giữa động và tĩnh thông qua các hoạt động hàng ngày như sinh hoạt câu lạc bộ, tập dưỡng sinh, chăm sóc vườn hoa cây cảnh… Bên cạnh đó, cần đảm bảo cân bằng trong tư duy, tránh hưng phấn và ức chế quá mức, không nên để tư duy nghỉ ngơi quá lâu, tức là tâm phải tĩnh tại, phải ổn định. Để tránh sự nhàm chán, lời khuyên cho người về hưu là nên đa dạng loại hình hoạt động trong nhà cũng như ở ngoài trời, hoạt động tinh thần, hay vận động cơ thể, hoạt động tập thể hoặc cá nhân phù hợp với sở thích và khả năng của mình nhất, để khỏi có những ngày ngồi không khi cuộc sống thay đổi.
Theo các nhà tâm lý thì khi phụ nữ đến tuổi về hưu, nội tiết tố suy giảm cùng lúc với những diễn biến âm thầm trong cơ thể khiến cho họ phải đối mặt với các bệnh: tim mạch, loãng xương, tiểu đường... Còn nam giới khi về hưu, ngoài hói đầu, bụng phệ, cơ bắp mềm nhão thì có nhiều nguy cơ bị huyết áp cao, xương khớp... Để tránh bệnh tật cũng như tổn thương về tâm lý, mọi người nên lên chương trình tiền về hưu, nghĩa là bàn giao công việc từ từ để không bị hụt hẫng và chuẩn bị chương trình, kế hoạch sau khi về hưu, gồm: Thời gian, kinh tế, các hoạt động và mối quan hệ dự kiến thay thế công việc và quan hệ đồng nghiệp..., chẳng hạn như du lịch, làm từ thiện, chăm sóc con cháu, làm vườn ngắm cảnh, nghiên cứu trên mạng, hoạt động nghệ thuật, tham gia các lớp thiền, Yoga hay Càn Khôn Thập Linh, v.v...
Ở tỉnh nhỏ Brossard chúng tôi đang cư ngụ, các bạn già về hưu hẹn nhau đi bộ mỗi sáng lúc 8 giờ bằng cách tụ ở một điểm họp cố định trong shopping Champlain Mall hay trong canteen của Costco. Sau đó mọi người cùng nhau đi bộ 1 tiếng đồng hồ quanh quẩn trong shopping mall lớn vào mùa đông để tránh té gẫy xương hay đi bộ quanh thành phố vào mùa hè. Cố gắng đi bộ từ 5 đến 10 ngàn bước mỗi ngày tùy khả năng sức lực mỗi người rồi trở lại canteen ăn điểm tâm sáng nhẹ với croissant và một ly café nóng. Từng ngần khuôn mặt ấy (khoảng trên dưới 20 người) gặp nhau hằng ngày, kẻ nói nhiều người nói ít, nhiều khi có chút đụng chạm tự ái lẫn nhau vì không ai cũng có cùng quan điểm hay địa vị trong xã hội cả. Nhưng chúng tôi cũng cố gắng hòa giải nếu có thể giữa anh em với nhau để mong có bầu không khí thân mật và bớt căn thẳng. Tán ngẫu chán rồi về nhà nghỉ ngơi và lo cho việc riêng từng người như dọn dẹp nhà cửa, đọc email, facebook, sơn sửa nhà cửa hay làm vườn, v.v.v... Mỗi tối từ 7 giờ đến 9 giờ mọi người có thể đến một trường trung học Antoine-Brossard với hơn 6 bàn ping pong để giải trí và có dịp trò chuyện cho hết ngày. Họ tổ chức 2 buổi chơi tennis mỗi tuần cho các vị chơi tennis.
Cái thiếu thứ hai là thiếu bạn – người lớn tuổi, sống cô đơn, biệt lập, không đi ra ngoài, không giao thiệp với bạn hữu, thế nào cũng đi đến chổ tự than thân trách phận, bất an, lo âu, ủ dột và tuyệt vọng. Từ đó bắt nguồn của bao nhiêu căn bệnh. Đừng bao giờ nói, hay nghĩ là: “Tôi già rồi, tôi không giúp ích được cho ai nữa”. Đừng nói những lời hay những tư tưởng có ý tuyệt vọng bạn bè rất quan trong đời sống hàng ngày của con người từ khi đứa bé vào đời đến cụ già lú lẩn. Cuộc sống tuổi già thật đa dạng, nhiều màu sắc nên ta cần có nhiều bạn bè, nhiều nhóm bạn bè hoặc tham dự vào những sinh hoạt trong các Hội đoàn ái hữu lành mạnh. Gặp bạn, nói ra những điều phiền muộn cho nhau nghe. Hãy tìm cách gặp gỡ bạn bè và người thân vì không còn nhiều thời gian nữa. Tình bạn vốn là thứ tình cảm thiêng liêng và đáng được trân trọng. Một người có thể có rất nhiều bạn tuy nhiên không phải ai cũng có một người bạn thân hay một tình bạn chân thành. Đôi khi sự bận rộn của cuộc sống cuốn chúng ta vào khiến con người dần trở nên lãnh cảm. Tuy nhiên, trong một giây phút nào đó, khi người ta cảm thấy cô đơn, trống trải họ mới thấy việc có một người bạn bên cạnh ý nghĩa đến nhường nào. Đó là người hiểu về quá khứ của ta, tin tưởng vào tương lai của ta và chấp nhận con người hiện tại của ta. Sự tồn tại của một người bạn không phải là luôn nhìn thấy bằng mắt mà là luôn cảm nhận bằng trái tim. Trong sự cô đơn, trong đau ốm, trong bối rối – nhận thức về tình bạn khiến ta có thể bước tiếp, thậm chí ngay cả khi bạn ta bất lực không thể giúp ta. Họ ở đó là đủ rồi. Tình bạn không phai nhạt bởi không gian hay thời gian, bởi sự giam cầm của chiến tranh, bởi khổ đau hay sự im lặng. Chính trong những thứ đó mà nó bắt rễ sâu nhất. Chính từ những thứ đó mà nó nở hoa. Các cụ còn đầu óc minh mẫn hơn có thể xem phim trong Youtube, tìm tin tức trên mạng. Ở Bắc Mỹ có nhiều câu lạc bộ của những tỉnh lớn thường đặt gần trung tâm hay chợ búa để các cụ đến dùng Internet miễn phí hay câu mạng miễn phí (free WiFi) để vào Facebook, Youtube, Google, v.v...
Vào trong internet để gửi thư cho bạn bè, để chia sẻ một tin hay, một chuyện vui, một bản nhạc, đọc những bài viết có giá trị, hay “chat” với người quen biết. Chúng ta cần trao dồi bộ óc để trí nhớ vẫn còn sáng suốt. Nếu có người bạn cần giúp, ta cứ mở lòng nhân ái, tốt bụng với mọi người. Rảnh rỗi đi làm những việc từ thiện xã hội, giúp một tay tại những nơi tôn kính như nhà Chùa, nhà Thờ… lấy việc giúp người làm niềm vui, đó là những thú vui trong tuổi già. Internet giúp các cụ có thêm kiến thức về chính trị đời sống hằng ngày, kinh tế thế giới, v.v... 31% cụ thường sử dụng Facebook và trong nhóm nầy có 73% dùng trang Facebook để liên lạc với thân nhân và dung Facetime để gọi điện thoại cho con cháu.Riêng đối với người cao tuổi tại Hoa Kỳ, The Nielson Company cho biết số người già senior sử dụng Internet đã tăng 55% từ 11.3 triệu cụ. Đến cuối năm 2004 lên 17.5 triệu. Số giờ các cụ ngồi gõ internet cũng tăng 11% trong khoảng thời gian 5 năm nói trên nghĩa là từ khoảng 52 giờ trong một tháng lên trên 58 giờ /tháng.
Hiệp hội người hưu trí Hoa Kỳ (AARP) cho biết có lối 40% những người trên 50 tuổi nói rằng họ rất thoải mái mỗi khi sử dụng internet đặc biệt là các mạng xã hội chẳng hạn như Facebook, Linked In, và Twitter. Tại sao facebook lại thông dụng thế? Trên thế giới hiện có 300 triệu người sử dụng. Đây là nơi hẹn hò thường xuyên của dân internaute. Họ trao đổi tin tức, tâm sự, hình ảnh, v.v…Sau khi viễn du tiên cảnh, chủ compte facebook để lại cho gia đình cũng như bạn bè cả khối hình ảnh và kỷ niệm còn ghi trong trang mạng xã hội nầy. Nhận thấy tầm quan trọng của vấn đề, facebook gom góp những điểm chánh yếu và làm một profile (hồ sơ-tiểu sử) của người dung qua. Lúc đó chỉ có những bạn của facebook mới có thể mở và gởi message của họ vào trong đó. Những thông tin quá nhạy cảm, như địa chỉ và tình trạng statut gia đình đều bị rút bỏ. Bạn bè và thân nhân không thể vào xem những message quá riêng tư của người khuất bóng.
Trong tương lai gần Internet sẽ làm thay đổi nếp sống và nền kinh tế thế giới như việc mua sắm online hầu như tất cả chẳng hạn như đặt vé máy bay, mua tour du lịch, xem thời tiết khí tượng khắp thế giới, xem phim và tivi miễn phí. Người già chỉ sảng khoái khi được có bạn tâm giao, đó là một liều thuốc bổ mà không bác sĩ nào có thể biên toa cho ta mua được.
Ngoài món ăn tinh thần Internet các cụ còn thiếu cái thứ ba làthiếu… ăn.
Khi ta còn nghèo thì lo ăn no mặc ấm. Đến khi ta khá giả hơn thì cố ăn ngon mặc đẹp. Đến lúc có tuổi thì ăn chơi mặc kệ và đến khi không còn răng nữa thì ăn chay mặc niệm…chú ý nhu cầu dinh dưỡng người già là rất cần thiết. Theo đó, trong chế độ dinh dưỡng cho người cao tuổi, phải đảm bảo sự hợp lý giữa các loại thức ăn. Các nguồn cung cấp vitamin, chất khoáng phải cân bằng với đạm, chất xơ. Không nên dùng quá tỷ lệ một dưỡng chất nào đó. Ngoài ra, đừng vì lo ngại người già ăn nhiều sẽ gặp nhiều bệnh mà quá kiêng khem, dẫn đến thiếu chất, cơ thể sẽ mệt mỏi.
Như vậy, sự cân bằng mọi mặt đời sống sau khi về hưu là rất quan trọng. Người già nên lưu ý tránh những áp lực của cuộc sống, đảm bảo dinh dưỡng, tăng cường các mối quan hệ và sinh hoạt tại cộng đồng nhằm đảm bảo tâm sinh lý, sống khỏe, sống có ích.
Nếu có chút ít đồng tiền thì cứ tiêu xài những gì ta cần vì sẽ có lúc chúng ta để lại cho người khác xài. Nếu hôm nay ta còn khoẻ mạnh, còn ăn được những món ăn ta thích và ăn biết ngon là ta đã có một khối tài sản to lớn trong tuổi già. Rồi ta tìm đến những người bạn cùng nhau uống tách trà nóng, ly cà phê buổi sáng, kể chuyện năm xưa hay trao đổi những kinh nghiệm trong cuộc sống hiện tại.
Cuối tuần, hẹn nhau với người bạn đi câu cá, du lịch ngắn tập thể, hưởng không khí trong lành của thiên nhiên và cũng để cho tâm tư lắng đọng, tinh thần thanh thản. Đó là những niềm vui trong cuộc sống cuả tuổi già.
Chỉ vỏn vẹn trong ba tháng hè năm 2017 tôi biết được có 4 người quen đã ra đi vĩnh viễn. Anh bạn BS Lê Phước Hoàng mà chúng tôi vừa ngồi ăn và nhậu cùng chung bàn 6 tháng trước đó tức ngày 31 tháng 12 2016 đã qua đời vì bệnh tim và đột quị cùng lúc vào giữa tháng 5 năm 2017 ở cái tuổi 72. Anh của bạn tennis tôi là BS Thành Quang Lân, một nhân vật khá nổi tiếng ở Montreal mắc bệnh ung thư phổi cũng vừa qua đời vào cuối tháng 6 ở tuổi 68. Đầu tháng 7 ông cụ bố của anh bạn thân Taberd tên N. N Thuần vừa qua đời ở cái tuồi rồng vàng 92. Và gần đây ngày 9 tháng 7 một anh bạn học kỹ sư trên tôi 4 lớp tên D. Tâm Chí cũng qua đời vì bệnh tim mạch trong lúc làm việc tại tỉnh Youngdé thuộc Cameroun ở cái tuổi 66. Điều này làm chúng tôi suy ngẫm vô cùng và như một cú sốc. Cuộc đời sao ngắn ngủi quá.
Nhớ lại vào lứa tuổi đôi mươi, chúng ta lang thang trong sân trường khuôn viên trường đại học, vui cười vô tư và bây giờ đã hơn 40 năm trôi qua rồi. Đời người thoáng chốc đã già!
Bây giờ, những năm còn lại trong cuộc đời của một người, chúng ta cần sống thanh thản, sống thoải mái, sống hạnh phúc vì qua một ngày, chúng ta đã mất một ngày. Vì vậy, một ngày đến, chúng ta vui một ngày. Vui một ngày…rồi không biết được bao nhiêu ngày nữa. Hạnh phúc là do chính mình tạo ra, vui sướng cũng do chính mình tìm lấy vì những niềm vui ấy đã ẩn chứa trong những sự việc nhỏ nhặt xảy ra trong đời sống.
Hạnh phúc là những gì hiện đang ở chung quanh chúng ta, trong tầm tay chúng ta. Nhà nho Nguyễn Công Trứ quan niệm “Tri túc, đãi túc, tiện túc, hà thời túc. Tri nhàn, đãi nhàn, tiện nhàn, hà thời nhàn”…
Tiền rất quan trọng trong đời sống của con người nhưng tiền không phải là tất cả. Đừng quá coi trọng đồng tiền và cũng đừng lệ thuộc vào đồng tiền, mặc dù biết rằng nếu không có tiền thi làm sao chúng ta sống, làm sao để được thoải mái. Ta vẫn biết khi ta ra đời, ta đâu có mang nó đến và khi ra đi, chúng ta cũng không mang nó theo. Đồng tiền có thể mua một lâu đài to lớn nhưng đồng tiền không mua được mái ấm gia đình. Đồng tiền giúp chúng ta mua được nhiều thứ tiện nghi trong cuộc sống nhưng đồng tiền không mua được sức khỏe cũng như hạnh phúc trong đời sống.
Quảng đời còn lại thì quá ngắn ngủi, ta phải sống những ngày tháng cho đáng sống, ta phải làm cho cuộc đời thêm phong phú .
Những gì cần ăn thì cứ ăn, cần mặc thì cứ mua sắm, muốn đi du lịch thì cứ đi. Tập cho mình có nhiều đam mê, tự tìm niềm vui cho chính mình
Hơn nửa đời, chúng ta dành khá nhiều cho sự nghiệp, cho gia đình, cho con cái, bây giờ thời gian còn lại chẳng bao nhiêu nên dành cho chính mình, quan tâm bản thân, sống thế nào cho thanh thản, vui vẻ. Việc gì muốn thì làm, ai nói sao thì mặc kệ vì mình đâu phải sống để người khác thích hay không thích, nên sống thật với mình. Sống phải năng hoạt động nhưng đừng quá mức, ăn uống quá kiêng cử thì không đủ chất bổ dưởng, quá nhàn rỗi thì buồn tẻ, quá ồn ào thì khó chịu.
Lắm lúc ngẩm nghĩ lúc nào về hưu mới đúng lúc, ta sẽ ở đâu và vợ chồng tôi sẽ ăn uống ra sao thì tôi thở dài ngao ngán. Vào Nhà Già ở suy cho cùng cũng là một giải pháp tốt nhất. Thực ra Nhà Già ở Canada thật sạch sẽ, đầy đủ tiện nghi, nhân viên phục vụ tử tế, không có gì đáng phàn nàn.
Cuộc sống tự nó là điều kỳ diệu. Lúc mầm non son trẻ luôn vươn lên để sống là kỳ diệu. Lúc già kiệt lú lẫn yên phận cũng là kỳ diệu. Chúng ta cố sống một cách nhân tâm để đừng hổ thẹn với đời và cũng đừng quá bi quan vì tuổi già. Chúng ta không mãi duy trì được hình thức bên ngoài tốt đẹp, nhưng có thể giữ ấm trái tim với đồng loại cho đến lúc ngừng nghỉ.
Tôi bổng nhớ lại có một danh nhân nào đó đã nói “Lúc ta sinh ra thì khóc oe oe và mọi người chung quanh ta cười mừng tươi rói. Khi ta ra đi vĩnh viễn, miệng ta mĩm cười thì mọi người xung quanh đang khóc mướt...”
Nguyễn Hồng Phúc
January 2018
January 2018
Montréal, Canada
