Trà là loại đồ uống đã trở nên phổ biến ở Anh hơn ba thế kỷ trước và hiện nay, gần như cả thế giới đều thưởng thức nó. Đồ uống này thường được gắn với người Anh, bất chấp nguồn gốc Trung Quốc và Ấn Độ của nó. Và bạn có biết tại sao người Anh là những người Châu Âu duy nhất thường trộn trà với sữa?
Đài BBC Radio 4 đã nghiên cứu cách mà trà trở thành niềm đam mê của một quốc gia và kết quả được phát sóng trong “Chương trình Lương thực”. Dưới đây là năm điều thú vị về trà được tiết lộ mà có thể khiến những người am hiểu nhất về trà phải giật mình.
1. Trà là loại đồ uống có cách đây hơn 2.000 năm
Trà bắt đầu được dùng từ năm 200 trước CN. Trong lăng mộ Dương Lăng, nằm ở miền Trung Trung Quốc, đã tìm thấy những dấu tích trông giống như bánh được làm từ lá cây. Sau khi các nhà khoa học phân tích, họ thấy được sự hiện diện của cafein và tenin. Điều này chứng minh rằng đây là lá trà.
Người ta tin rằng trà được chôn cùng người chết để họ được đưa lên thiên đường.
2. Tất cả các loại trà đều có nguồn gốc từ cùng một giống cây
Tất cả các loại trà đều được làm từ một loài cây, đó là Camellia Sinensis.
Hoa trà Camellia Sinensis
Cây trà, Camellia Sinensis, với tất cả các phiên bản khác nhau của nó, được trồng trong khoảng 50 quốc gia, từ Nga tới Arhentina, từ Brazil tới Mozambique. Ấn Độ, Sri Lanka, Kenya và Trung Quốc là những nước sản xuất trà nổi tiếng nhất. Trà gồm có trà xanh, trà đen hoặc trà trắng, trà được lên men hay không, trà được sao hay không.
Trà có thể được làm từ nụ hoặc lá, từ lá còn nguyên hay chỉ là những mảnh lá vụn (với trà chất lượng thấp, điều đó làm cho các túi trà nhỏ rẻ hơn so với trà được bán trong hộp). Số lá được hái trên cành (hai hoặc ba lá) cũng như mùa thu hoạch cũng có vai trò quan trọng trong việc xác định chất lượng của trà.
Trà đã được ông Thomas Garraway bán lần đầu tiên tại London vào năm 1657, trong một cửa hàng nằm ở trung tâm thành phố. Lúc ấy, trà được coi là một thứ hàng hóa xa xỉ. Ngoài ra, mua trà được coi là một hành vi khoe mẽ và không phải ai cũng biết nên làm gì với trà.3. Ở London, trà để ăn
Có những nguồn sử liệu cho thấy một số người Anh đã ngâm lá trà để ăn, hoặc phết lên bánh mì nướng bơ.
4. Một người Anh đã biến Ấn Độ thành nước xuất khẩu chè lớn nhất
Người Anh đã nhập khẩu trà từ Trung Quốc cho đến thế kỷ XVII, khi xảy ra việc cắt đứt quan hệ ngoại giao với nước này, dẫn đến đình chỉ thương mại.
Ông cũng được giao nhiệm vụ buôn lậu cây chè từ Trung Quốc sang Ấn Độ, để bắt đầu một ngành công nghiệp song song ở đất nước này, là thuộc địa của Đế quốc Anh.Tại thời điểm đó, Công ty Đông Ấn đang kiểm soát toàn bộ thương mại quốc tế về trà, đã thuê Robert Fortune, một huyền thoại về săn lùng các loại trà làm nhân viên. Fortune được giao chuyên về khám phá các giống trà trên thế giới để bán cho tầng lớp quý tộc.
Sau khi thực hiện thành công sứ mệnh – đem được khoảng 20.000 cây chè đến Darjeeling – Fortune đã phát hiện ra, trên thực tế, trà đã phát triển một cách tự nhiên ở Ấn Độ.
Ấn Độ đã trở thành nước xuất khẩu trà lớn nhất nhờ các hoạt động bí mật của Robert Fortune.
Thành phố Madras, Ấn Độ, do Công ty Đông Ấn thành lập. (Hulton Archive)
5. Lý do tại sao người Anh cho sữa vào trà
Khi trà bắt đầu được nhập khẩu từ Ấn Độ vào thế kỷ XVII, chúng bắt đầu thay đổi một số thói quen của người Anh.
Giống trà phổ biến nhất ở Ấn Độ khi đó là một loại được gọi là Camellia Sinensis Assamica.
Trà Assamica là loại trà đen đậm hơn so với trà xanh, vì quá trình oxy hóa làm đen lá trà đồng thời làm mất tông màu hoa và làm cho trà có vị đậm.
Vì vậy, khi người Anh nhận những sản phẩm đầu tiên của loại trà “Buổi sáng Anh quốc” (English Breakfast) có chứa Assamica, một cách tự nhiên, họ đã thêm sữa vào. Ngày nay truyền thống này vẫn tiếp tục.
Ngược lại, ở Châu Âu lục địa, trà có nguồn gốc từ Hà Lan, được nhập khẩu từ Indonesia, thì có hương vị nhẹ hơn và không cần đến sữa.
Đó là lý do tại sao người Anh là những người Châu Âu duy nhất tiếp tục uống trà với sữa.
Xuân Hà biên dịch
Uống trà – bí quyết giúp người Nhật “bất tử” trước thảm họa nguyên tử Hiroshima
Ngày 6 tháng 8 năm 1945, quả bom nguyên tử mang tên “Little Boy” đã được thả xuống thành phố Hiroshima, Nhật Bản khiến hơn 140.000 người thiệt mạng.
Những năm sau đó, những người sống sót sau khi quả bom được thả xuống đều lần lượt chết vì bệnh máu trắng hoặc các loại bệnh ung thư khác. Chỉ có 3 nhóm người may mắn không hề hấn gì là nông dân trồng trà, người buôn trà, người nghiện trà; và hiện tượng này sau đó đã được gọi là “ hiện tượng Hiroshima”.
Dưới đây là những con số thống kê thú vị về trà và tác dụng của trà. Mời các bạn cùng theo dõi.
160 quốc gia khu vực, 3 tỷ người thích uống trà
Hiện nay toàn cầu có hơn 160 quốc gia và khu vực nhưng có tới gần 3 tỷ người thích uống trà. Điều này có nghĩa là cứ 4 quốc gia thì có tới 3 quốc gia mà người dân thích uống trà, tương đương với việc cứ 5 người bạn gặp trên đường, sẽ có tới 2 người có thói quen uống trà.
Bí quyết của người sống lâu trăm tuổi
Trong một cuộc điều tra về thói quen của những người sống lâu trăm tuổi, người ta phát hiện ra rằng, 40% người sống lâu đến trăm tuổi đều là cả đời nghiện trà, 80% người sống lâu trăm tuổi trong đó có thói quen uống trà.
Chất chống oxy hóa: một ly trà = 12 chai rượu vang trắng
Theo nghiên cứu y học của trường đại học Showa Nhật Bản, trong 300ml trà, thành phần chống oxy hóa trong đó gấp 1,5 chai rượu vang đỏ, bằng 12 chai rượu vang trắng, 12 ly bia, 4 quả táo, 5 củ hành tây và bằng 7 ly nước chanh tươi! Có thể thấy rằng, càng uống trà thì sẽ càng xinh đẹp.
Chống lão hóa mạnh gấp 18 lần vitamin E
Người ta phát hiện ra rằng, hiệu quả chống lão hóa của polyphenols trong trà mạnh gấp 18 lần vitamin E. Và có lẽ thay vì đắp dưa leo, bạn nên đắp… lá trà lên mặt nếu muốn trẻ lâu.
Bạn không cần tới bất cứ biện pháp ăn kiêng hay tập luyện nào, mỗi ngày chỉ cần uống 8-10g lá trà trong vòng 12 tuần, 3kg chất béo trong cơ thể sẽ tự khắc biến mất không dấu vết.
Tăng cường hệ miễn dịch
Sở nghiên cứu lá trà của Viện Nông Khoa Trung Quốc đã tiến hành thử hàng ngàn lần trên các con chuột bạch và phát hiện ra rằng, những con chuột bạch được cho uống nước trà hoặc tiêm chiết xuất lá trà có cơ thể cực kỳ khỏe mạnh so với những con chuột ăn uống ở chế độ bình thường. Trẻ em uống trà sẽ ít bị bệnh, các ba mẹ sẽ yên tâm hơn.
Tránh khỏi bức xạ hạt nhân và hiện tượng Hiroshima của biến chứng ung thư
Ngày 6 tháng 8 năm 1945, quả bom nguyên tử mang tên “Little Boy” đã được thả xuống thành phố Hiroshima, Nhật Bản khiến hơn 140.000 người thiệt mạng. Những năm sau đó, những người sống sót sau khi quả bom được thả xuống đều lần lượt chết vì bệnh máu trắng hoặc các loại bệnh ung thư khác. Chỉ có 3 nhóm người may mắn không hề hấn gì là nông dân trồng trà, người buôn trà, người nghiện trà; và hiện tượng này sau đó đã được gọi là “hiện tượng Hiroshima”.
Thường xuyên uống hồng trà, tỷ lệ mắc bệnh Parkinson giảm 71%
Viện nghiên cứu của trường đại học quốc lập Singapore đã tiến hành điều theo đõi điều tra 63.257 người Hoa ở Singapore ở độ tuổi từ 45 đến 75 trong vòng 12 năm. Họ phát hiện ra rằng, tỷ lệ mắc bệnh Parkinson ở những người có thói quen uống hồng trà giảm 71% so với những người còn lại.
Hân hoan như yêu đương
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, chất hóa học dopamine trong não ở những người đang yêu cao hơn ở những người bình thường và axit amin trong trà sẽ thúc đẩy cơ thể chúng ta tiết ra số lượng lớn dopamine (một hợp chất rất hiếm), khiến con người ta cảm thấy hưng phấn như đang yêu. Chính vì vậy, mỗi lần uống trà sẽ khiến bạn hân hoan như đang trong một cuộc tình.
Lịch sử trà 3.000 năm của Trung Hoa bị một nước không sản xuất trà đánh bại
Trung Quốc là quê hương của trà và trong thời kỳ phục thương từ hơn 3.000 năm trước đã có thuyết về cách uống trà. Tuy nhiên, hiện nay thương hiệu trà lớn nhất thế giới lại thuộc về Anh – một nước không có chút truyền thống nào liên quan tới trà.
Mỗi ngày uống 2 ly trà, tỷ lệ mắc ung thư buồng trứng giảm 46%
Viện Y Học Karolinska Institutet của Thụy Điển đã tiến hành phân tích dữ liệu về 61.057 phụ nữ trong độ tuổi từ 40 đến 76 (trong đó có 301 phụ nữ chuẩn đoán là bị ung thư buồng trứng) và phát hiện ra rằng, so với phụ nữ không uống trà hoặc ít uống trà, tỷ lệ mắc bệnh ung thư buồng trứng ở những người uống ít hơn 1 ly trà mỗi ngày giảm 18%, ở những phụ nữ uống từ 1-2 ly trà mỗi ngày giảm 24%, còn ở những người uống trên 2 ly trà mỗi ngày giảm khoảng 46%. Điều đó có nghĩa là uống trà càng nhiều, tỷ lệ mắc bệnh ung thư buồng trứng càng thấp.
Mỗi ngày uống 10 ly trà nhỏ, khả năng mắc bệnh tim mạch giảm 42%
Các nhà khoa học Nhật Bản cho biết, mỗi ngày uống 10 ly trà nhỏ, khả năng mắc các bệnh về tim mạch ở nam giới sẽ giảm xuống 42% so với những người uống ít hơn 3 ly mỗi ngày, và tỉ lệ này ở nữ là 18%.
Người không có thói quen uống trà chiếm 71,4 % trong số bệnh nhân bị đục thủy tinh thể
Trong số bệnh nhân bị đục tinh thể, người ta phát hiện ra rằng, số người có thói quen uống trà chiếm 28,6% còn người không có thói quen uống trà chiếm 71,4%.
Nhật Bản phát động toàn dân xây dựng thói quen uống trà để phòng chống bệnh ung thư
Chính phủ Nhật Bản từ năm 1999 đã phát động kế hoạch “toàn dân uống trà để phòng chống bệnh ung thư” và tiến hành theo dõi 8.522 người trong vòng 10 năm. Họ phát hiện ra rằng, trong 10 năm đó chỉ có 419 người mắc bệnh ung thư và thời gian phát bệnh của nữ giới có thói quen uống trà trễ hơn người không uống trà khoảng 7 năm, còn thời gian kéo dài của nam giới là 3,2 năm.
Sản lượng đứng đầu thế giới nhưng lượng tiêu thụ trà của người Trung Quốc chỉ xếp thứ 19
Năm 2014, tổng sản lượng trà của Trung Quốc là 1.980.000 tấn, chiếm 39,4% tổng sản lượng toàn cầu. Tuy nhiên, theo thống kê của trang mạng Quartz, lượng tiêu thụ trà bình quân đầu người của Trung Quốc chỉ là 566g, kém Thổ Nhĩ Kỳ ở vị trí đứng nhất tới 5 lần (3.157g) và xếp ở vị trí thứ 19.
Bệnh nhân tiểu đường liên tục uống trà nửa năm, 82% tình trạng bệnh giảm nhẹ rõ rệt
Nhân viên nghiên cứu của trường đại học khoa y dược Toyama Nhật Bản phát hiện: 1.300 bệnh nhân tiểu đường uống trà pha bằng nước lạnh, duy trì nửa năm, tình trạng 82% tình trạng bệnh của bệnh nhân tiểu đường được giảm nhẹ rõ rệt, lượng đường trong máu của 9% bệnh nhân tiểu đường hoàn toàn khôi phục bình thường.
- EGCG có công hiệu ngăn chặn virus AIDS
Các nhà khoa học Mỹ trong tạp chí “miễn dịch học lâm sàng và dị ứng” báo cáo, hợp chất EGCG của Polyphenols trong trà có thể ngăn chặn sự lây lan virus AIDS trong cơ thể người, một khi được miễn dịch, virus AIDS sẽ không có cơ hội đến gần.
- Polyphenols làm 10.000 con vi khuẩn E-coli chết sạch
Nhóm nghiên cứu y học của trường đại học Showa Nhật Bản đã tiến một thí nghiệm. Họ bỏ 10.000 con vi khuẩn E-coli 0-157 loại kịch độc vào trong 1 ml dung dịch polyphenols (dung dịch chiết xuất từ lá trè xanh, với nồng độ chỉ bằng 1/20 nước trà bình thường), sau 5 giờ phát hiện ra rằng toàn bộ vi khuẩn đều chết hết, không sót lại con nào! Thí nghiệm này cho thấy, nước trà có tác dụng diệt khuẩn cực cao và có tác dụng tốt trong việc bảo vệ ruột và dạ dày.
Hơn 4.000 bài luận văn uy quyền chứng minh EGCG hầu như là khắc tinh của tất cả bệnh ung thư
4.000 bài luận văn chuyên đề “lá trà chống ung thư” của bộ phận phát ngôn uy quyền chứng minh, thành phần chủ yếu EGCG của polyphenols trong trà hầu như là khắc tinh của tất cả các bệnh ung thư, đặc biệt là có hiệu quả đối với ung thư cổ tử cung, ung thư da, ung thư phổi, ung thư đại tràng, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư gan, ung thư thận, ung thư vú. Đồng thời nghiên cứu phát hiện, nước trà uống cùng với thuốc chữa ung thư sẽ nâng cao hiệu quả điều trị của thuốc.
Châu Yến biên dịch
