(NLĐO)- Bên dưới nền tầng hầm của nhà thờ cổ Stavanger bên bờ biển Tây Nam Na Uy, các nhà khảo cổ đã ngỡ ngàng khi bên dưới di tích là cả một thế giới khác.
Theo Acient Origins, nhà thờ cổ Stavanger là một di tích lâu đời, được xây dựng hoàn tất từ thế kỷ thứ 11-12 với hình thức ban đầu là một nhà thờ gỗ. Nhà thờ này sau đó đã bị thiêu rụi vào thế kỷ 13 và xây dựng lại bằng đá sau đó, được tôn tạo nhiều lần để tiếp tục sử dụng trong 9 thế kỷ.
Dưới sàn nhà thờ cổ là cả một khu định cư của người Viking - Ảnh: NIKU
Cuộc khai quật mới, dẫn đầu bởi Viện Nghiên cứu Di sản văn hóa Na Uy (NIKU) nhằm khám phá những chi tiết chưa từng biết về tòa nhà cổ đại. Đây là một giai đoạn trong quá trình phục chế, tôn tạo nhà thờ. Các nhà khảo cổ được mời phụ trách phần nền nhà vì nhà chức trách đã nghi ngờ từ đầu rằng nhà thờ cổ này ẩn giấu nhiều di tích khảo cổ có giá trị bên dưới. Một "cuộc thám hiểm dưới lòng đất" đã được thực hiện và điều kinh ngạc đầu tiên là cả một khu định cư Viking cổ đại ẩn bên dưới tòa nhà.
Khu định cư bao gồm rất nhiều mộ táng của con người, xác động vật, tàn tích của nhà cửa, những vật dụng và trang sức đặc trung của người Viking. Theo nhà khảo cổ Sean Denha từ Bảo tàng Khảo cổ học của Đại học Stavanger (UiS), đơn vị hợp tác với NIKU trong nghiên cứu, rõ ràng nhà thờ cổ Stavanger đầu tiên đã được xây dựng ngay trên một khu định cư Viking bị bỏ hoang.
Một ngôi mộ cổ ẩn dưới tầng hầm của nhà thờ cổ - Ảnh: NIKU
Đây là một phát hiện quý giá bởi người Viking chiếm giữ một phần lớn lịch sử Bắc Âu với rất nhiều huyền thoại xung quanh, nhưng những gì còn lại từ nền văn minh kỳ lạ của họ là rất ít.
Những bất ngờ chưa dừng ở đấy: các nhà khảo cổ tiếp tục khám phá ra nhiều ngôi mộ không phải của người Viking, có niên đại từ "trẻ" hơn khu định cư Viking một chút cho đến thế kỷ 18. Các ngôi mộ này được chôn cùng đồ tùy táng quý giá như trang sức, vật dụng cá nhân có giá trị. Kết quả giám định đã chỉ ra một phong tục mà người hiện đại không hề hay biết: chôn cất các cá nhân ưu tú cai quản nhà thờ ngay dưới nền tầng hầm.
NIKU cho biết họ đang lên kế hoạch để nghiên cứu và bảo tồn các di vật, mộ phần. Bản thân nhà thờ cổ sau cuộc nghiên cứu sẽ được tôn tạo để tiếp tục giữ nguyên chức năng, vừa là địa điểm tôn giáo, vừa là một biểu tượng lâu đời của thành phố Stavanger
THU ANH
Kinh ngạc "tộc người băng giá" chiếm đóng "tử địa" của Trái Đất
(NLĐO)- Các nhà khảo cổ đã tìm ra bằng chứng gây sốc cho thấy một tộc người bí ẩn đã khai phá châu Mỹ từ 30.000 năm trước và chiếm đóng vùng Bắc Mỹ "không thể sống nổi" trong thời kỳ cực đại băng hà.
Theo Sci-News, các bằng chứng đáng kinh ngạc được khai quật tại hang Coxcatlan, phía Nam thung lũng Tehuacan (Puebla, Mexico), một hang động đá khô cao hơn đáy thung lũng vài mét, dài 30 mét, rộng đến 8 mét. Trong các lớp trầm tích hang động, người ta tìm thấy dấu vết của con người cổ đại, những người đã săn thú, chế tác công cụ đá, dệt giỏ, dệt chiếu...
Một nhà nghiên cứu đang xem xét hang động nơi một tộc người bí ẩn đã khai phá châu Mỹ tận 30.000 năm về trước - Ảnh: Andrew Somerville
Nhiều mẩu xương của động vật có dấu vết rõ ràng là chết vì bị con người làm thịt, ẩn trong tầng trầm tích dưới đáy hang, cho thấy nó đã 28.279-33.448 năm tuổi.
Tiến sĩ Andrew Somervilles từ Khoa Ngôn ngữ và Văn hóa thế giới, Đại học Bang Iowa (Mỹ), người đứng đầu nghiên cứu, cho biết: "Chúng tôi đã không nghĩ đến độ tuổi "già như vậy". Những phát hiện làm tăng thêm những cuộc tranh luận xung quanh giả thuyết con người khai phá châu Mỹ bằng cách đi qua "cây cầu đất Bering" 13.000 năm trước".
Trong hang động, họ tìm thấy tổng cộng 28 khu vực sinh sống của con người qua các thời kỳ, cho thấy rất nhiều lớp người tách biệt đã ở trong hang và mỗi nhóm chọn một góc riêng để làm nơi sinh hoạt chính, với 42 giai đoạn nghề nghiệp riêng biệt. Những người sau cùng ở hang động này thậm chí đã biết chế tác đồ gốm, theo Science Alert.
Còn tộc người đầu tiên đã chinh phục châu lục này và chinh phục bằng cách nào vẫn là bí ẩn lớn. Nhưng giả thuyết lớn nhất là họ cũng di chuyển qua một cây cầu đất - tức những phần đất đai đã biến mất, nối liền các lục địa cổ đại.
Nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Latin American Antiquity cho rằng bí ẩn lớn nhất là nếu chiếm đóng hang động từ 30.000 năm trước, rõ ràng con người đã ở Bắc Mỹ ngay trong thời kỳ cực đại băng hà cuối cùng, khi nhiệt độ toàn cầu trở nên lạnh nhất.
Vào thời kỳ đó, phần lớn Bắc Mỹ đã hóa thành "tử địa", hoàn toàn không đủ điều kiện cho sự sống, đất đai bị bủa vây bởi các sông băng. Vì vậy, tìm hiểu cách họ tồn tại trong thời đại "tử thần" này sẽ là bước tiếp theo của nghiên cứu.