Khôi và Huy là hai cậu bé học cùng lớp ở sát nhau chỉ cách một hàng rào bông bụp. Khôi từ làng quê lên học vì thời bấy giờ chỉ ở trung tâm tỉnh lỵ mới có trường Tiểu học, ở trọ nhà ông chú bà con xa, cuối tuần mới về nhà cách đấy độ 5 km đến sáng thứ hai mới trở lại
Gia đình Khôi không giàu có tạm đủ sống nhờ quần quật chăm lo ruộng vườn. Nhà thờ ông bà để lại thật xưa, ba căn hai chái. Trước có sân để trâu đạp lúa, bên hông nhà cây rơm to. Gần đấy là chuồng trâu, sau nhà còn có cả chuồng heo và gà vịt. Con chó Vện khôn ngoan nằm trước cửa giữ nhà thường gây gổ gâu gâu với con mèo tam thể meo meo rình mò bắt chuột.
Quanh nhà là ngôi vườn nhiều cây ăn trái bao bọc ba bên bởi hàng rào tre kêu răng rắc uốn theo hướng gió. Nào là chuối sứ, chuối hột mà ban đêm khuya khoắt gió thổi chạm nhau nghe như tiếng võng đưa kẽo kẹt, nghiến răng làm cho những người yếu bóng vía liên tưởng đến bao chuyện kể huyền hoặc rùng rợn quanh loại chuối nầy. Cây chuối và dừa là những cây thông dụng nhất vì dân ta có thể sử dụng hết mọi phần từ rễ thân tàu lá. Trái cây có quanh năm, vài cây đu đủ, vú sữa, mãng cầu, me, so đũa. Đừng quên những giàn bầu, mướp lủng lẳng trái mà các em bé gái thích ngồi chơi bán hàng hay nấu cơm dưới vòm lá xanh rờn rợp bóng mát. Kế đấy là những bồ bạc hà rau thơm hành ngò xanh mướt. Gần vũng nước là đám rau má « Thân em ở bụi ở bờ,
Mẹ cha không có chỉ nhờ tiếng kêu »
Một chiếc cầu tre voi ra trên một cái ao nuôi cá, nước cũng để dùng cho trồng trọt và tiêu dùng trong nhà. Chưa kể đến cây sung chi chích trái mà mỗi lần Tết đến thường được chưng trong dĩa quả tử trên bàn thờ tổ tiên. Trưa ra vườn trèo lên cây ổi hoặc thọc trái trứng cá ngọt lịm hay hái trái nhãn lồng chín vàng chua chua ngòn ngọt, buồn buồn ngắt chùm trái mồng tơi thay mực tím vẽ lăng nhăng.
- Khôi ơi, chơi bắn đạn với tụi tao không ? Có cả thằng Đức và Tư nữa.
- Tao còn lỡ tay một chút, xong rồi ra ngay.
Thế là cậu nầy thì lo vẽ đường lụn, cậu khác khoét lỗ, cuộc tranh hùng diễn ra, tiếng viên đạn đụng nhau cốp cốp, bàn tán ăn thua vui nhộn
- Lần nầy nhất định hạ thằng Khôi một phát mới đáng mặt anh hào. Cho nó tởn tới già. Thằng nầy ở nhà quê chắc bắn chim dữ lắm nên nó bắn đạn cừ thiệt. Coi nó kìa, hễ nó nhắm là thuờng trúng phóc ngay. Đức nói oang oang.
- Coi chừng mầy « đứt thắng » đó Đức ơi. Chưa « đỗ ông Nghè đã đe hàng tổng » rồi. Sắp cháy túi mà hổng lo, liệu hồn. Tới phiên đó, bắn đi.
- Lại trật nữa chán quá, « ngáo ộp » ơi. Không được bắn hất đâu nha, phải phạt đuổi ra luôn đó.
Huy Đức Tư là bạn học cùng lớp với Khôi. Cả ba đều ở tại tỉnh lỵ chỉ có Khôi là từ ruộng đồng lên. Ngày xưa đi học phần đông học sinh ở quê còn đi chân đất nên thường bị ghẹo là chân dính phèn. Khôi cũng không ốm yếu nhỏ con, mặt mày sáng sủa không thua gì bạn bè ở thành thị nhưng vốn nhút nhát kém tự tin, tính chất phác « nhà quê » vẫn còn hằn trong cử chỉ điệu bộ, lời nói. Thấy gì cũng nhìn chầm chập, phát biểu từ tốn tiếng nói sang sảng rõ ràng.
Khôi được bạn bè thích vì có nhiều tài vặt như vót tre làm diều, vào mùa nắng ráo thả ngoài đồng ruộng vui chơi. Khôi cũng biết dùng nạng ba làm ná bắn chim, bắt dế đá nuôi trong hộp quẹt biếu bạn bè.
« Ví dầu cầu ván đóng đinh,
Cầu tre lắt lẻo gập ghình khó đi ».
Khôi cũng biết cách hướng dẫn bạn bè qua cầu khỉ đến thăm vườn mãng cầu hay sơ ri sum suê ăn thả giàn. Khôi vui vẻ kể cho các bạn tò mò về những lần đi soi bắt ếch vào chập tối mùa mưa bị chụp ếch té lăn cù hay lúc bị kiến vàng « thui » vừa hôi vừa khai vừa đau sưng nhức khi thọc lủng tổ kiến vàng để hứng trứng đem về câu vó cá.
Khôi cũng không quên rủ các bạn về quê mình xem tát đìa bắt hôi cá, gạn mương đầy nhóc cá kèo nhớt nhợt đang há miệng hớp khí trời.
Ai hỏi gì biết thì trả lời biết không khoe khoang khoác lác cũng không bao giờ chê bai quê mình khổ cực nghèo nàn. Nhà nông là thế đấy, chân lấm tay bùn, sống theo thời tiết, hột lúa là hạt ngọc trời ban, đầu ngẩng lên không trung chân đạp đất
« Mong cho chân cứng đá mềm,
Trời yên bể lặng mới yên tấm lòng”.
-Anh Khôi ơi, Em có lá dừa đây, anh kết cho em vài chiếc thúng để tụi em bán hàng. Duyên đứng bên hàng rào gọi trao cho Khôi một mớ lá dừa.
- Cần gấp không Duyên?
- Chừng nào cũng được, à mà càng sớm càng tốt. Cám ơn anh Khôi lắm lắm đó nha.
Duyên vừa định quay vào nhà thì nghe tiếng quát :
- Duyên, lại vòi vĩnh anh Khôi gì nữa đó. Nhõng nhẽo quá mét má cho xem.
Duyên nhanh chân chạy thoát vừa ngoái cổ cười khoe má lúm đồng tiền :
- Em mượn anh Khôi làm dùm một tí thôi, em cũng cám ơn ảnh rồi.
Day sang Khôi Huy bảo:
- Con bé nầy nó ngoan nhưng cũng biết cách bắt nạt người khác lắm. Mầy chìều chuộng nó riết nó lừng đấy. Mỗi lần nó mượn tao làm gì mà tao cự nự là nó sà đến bến tao thủ thỉ: Cho em qua mượn anh Khôi nha. Anh bảo anh Khôi cái gì cũng làm được hết mà. Mầy thấy con gái nó khôn đáo để chưa?
Khôi chẳng biết ất giáp gì về con gái hết mà nhất là ở thành thị nữa. Khôi chỉ có một chị cả đã gả chồng mấy năm nay rồi nên chỉ cười cười nghe thôi.
- Tức cười lắm nó treo lủng lẳng tòn teng mấy con cào cào châu chấu mầy thắt bằng lá cau lá dừa. Nó còn chỉ cho bạn nó lấy lá bàng làm mũ, vương miện làm bạn nó lé mắt luôn. Có lần tao bắt tại trận tụi nó giả đàn ông, lấy lá chuối tỉa làm râu dài, dùng đọt bông bụp làm râu cá chốt, râu bắp khô làm râu quay nón đi xe bằng tàu, mo cau khô có người kéo. Nó nói mầy còn chỉ nó làm súng bằng rọc lá chuối nữa.
- Lắm lúc nó kể về mầy mà tao cứ tưởng mầy là anh nó vậy. Nó còn bảo là mỗi lần mầy
làm gì dùm nó, mầy bảo để thưởng nó ngoan học giỏi. Còn ngược lại sụt hạng thì mầy không nói gì cả. Có lần nó nhờ tao qua nói với mầy là tuần nầy nó học giỏi trở lại rồi. Nó cứ đòi về thăm ông bà nội mỗi lần nghỉ lễ để coi tụi mình thả diều, bắn chim, trèo cây hái trái. Con bé còn mơ mộng lắm thích ruộng vườn chưa nghĩ đến nỗi vất vả cơ cực của cuộc sống nông thôn.
Càng chơi với mầy rồi, tao mới thấy mầy chịu đựng giỏi thật. Tưởng mầy cục mịch quê mùa khờ khạo thế mà ăn hiếp mầy không dễ đâu. Mấy thằng con nhà giàu tướng trói gà không chặt không bắt nạt mầy được vì mầy học khá giỏi, khỏe mạnh. Có mầy bên cạnh tụi nó ít dám ăn hiếp tao nữa.
Thời gian trôi qua. Khôi cùng các bạn lên Saigon tiếp tục học Trung học, Khôi Huy đậu vào trường công , các bạn khác học trường tư thục nên họ ít còn dịp gần nhau như trước.
- Anh Khôi, phải anh là anh Khôi không?
Ngạc nhiên quay lại trả lời giữa đoàn người đang chen chúc vào hội chợ triển lãm.
- Dạ phải. Mà xin lỗi cô, cô là
Chưa dứt lời là nghe cô gái vui vẻ nói :
- Cô cô, trái dừa khô, cô lô cốc lốc ấy, anh không nhận ra ai à. Cái anh nầy sao mà chóng quên quá. Lâu rồi mới gặp lại anh. Anh ít lên chợ lắm phải không ?
Nhìn nụ cười với má lúm đồng tiền sâu, tim anh như đánh thót, ánh mắt anh sáng lên mừng rỡ.
- Bé ba Duyên phải không ? Nếu không gọi, đụng đầu chắc tui cũng không nhận ra đâu.
- Bao nhiêu năm rồi mà anh vẫn cứ tưởng hồi nào năm xưa em còn hay mè nheo nhõng nhẽo đó nữa hả, em lớn rồi chớ bộ, anh Khôi không thấy sao ?
Khôi cảm thấy vui lây với tính hồn nhiên và cảm động trước lời nói chân thành dễ thương của Duyên.
- Thời gian qua nhanh thật, mới ngày nào.. , cho xin lỗi nha. Mà Duyên đi với ai vậy ?
- Với mấy con bạn thân của em ngày xưa, mấy đứa ỡ phá như giặc ữ như anh Huy thường nói. Tụi nó đang chơi câu vịt hay mua vé xem mô tô bay do cô Bạch Yến lái. Còn anh đi với ai ?
- Mình ênh. Ở quê mới lên nên chưa rủ ai đi được hết. Lâu lâu có kermesse hội chợ thích quá nên đi xem cho biết, không ngờ gặp lại Duyên ở đây, mừng thiệt mừng. à, hai bác khoẻ chứ Duyên ?
- Dạ cám ơn anh. Lâu lâu má cũng nhắc đến anh, hỏi anh hai có còn liên lạc với anh thường không ? Năm nay thi chắc các anh phải gạo dữ lắm.
Khôi không trả lời câu hỏi của Duyên mà trầm ngâm bảo :
- Mới ngày nào mà bây giờ mình lớn hết rồi phải không Duyên ? Không ngờ Duyên còn nhận ra mình, hay thật.
- Ơ cái anh nầy thật vô tình vô tâm làm sao đâu á ! Duyên không nhớ anh thì nhớ ai bây giờ. Lúc nhỏ anh chẳng bênh vực cho Duyên luôn sao ? Hồi đó mỗi lần bị các anh ấy ghẹo là mít ướt, ốm như còng gió, phá đám, không cho em chơi chung, la rầy khi em đứng xớ rớ bên cạnh, riêng anh, anh nói nhỏ : Bé ba, đứng dang ra xa xa đi, không ấy tụi anh chạy đụng té đau lắm.
Rồi anh thấy em phụng phịu hờn dỗi chạy đi chỗ khác, thế nào chiều lại anh cũng bắt đền cho em khi thì bằng con cào cào châu chấu chính tay anh thắt bằng lá cau tây, khi thì chiếc cà rá bằng hột nhãn, vòng đeo tay xâu bằng hạt bo bo ngà ngà hay hạt keo ù đen nhánh. Anh chẳng bao giờ chờ em nói cám ơn, chỉ đưa qua hàng rào thôi rồi quay ngay vào nhà. Ông bà cho anh trọ học cũng khen anh ngoan hiền dễ chịu lắm.
Duyên nói một hơi như sợ không còn cơ hội gặp lại Khôi nữa làm Khôi nghe như đang sống những ngày xa xưa, không thốt ra lời. Hạnh phúc thay cho những ai đã mang niềm vui cho người khác !
- Lên Saigon, Duyên ở đâu ? Cho Khôi biết địa chỉ đi ? Nếu không gì bất tiện cho Duyên, có dịp Khôi sẽ đến thăm, Duyên cho phép nha ?
- Không có gì khó khăn hết, phép với tắc, Duyên mừng thôi. Chỗ em trọ cũng dễ tìm, không xa trạm xe buýt lắm. Anh ghé đi, em sẽ giới thiệu anh cho mấy con bạn em, hết xẩy thật mà, không kém miss nầy hoa khôi nọ bao nhiêu, nếu dự thi tuyển Hoa hậu chắc cũng không đến nổi cầm cờ đỏ đâu, á khẩu luôn.
Đang nói ngon trớn thao thao bất tuyệt thì nghe tiếng gọi :
Duyên ơi, có vé rồi, lẹ đi vào ngay.
Duyên vội đọc địa chỉ của mình cho Khôi ghi rồi chia tay :
- Duyên đi đây, hẹn gặp lại , nhớ đến thăm Duyên nghe anh Khôi.
Từ ngày gặp gỡ không hẹn mà đến ấy, Khôi cũng nôn nả chờ cơ hội thuận tiện ngàn năm một thuở nầy :
« Người đâu gặp gỡ làm chi,
Trăm năm biết có duyên gì hay không ? »
Khôi như bị tiếng sét của dĩ vãng đánh thức tình cảm sâu lắng đè nén bấy lâu nay, tâm tư của một người con trai đồng nội thành thật e dè không cho phép mình mơ ước viễn vông. Từ ngày mẹ mất, ba tục huyền, dù chưa có em cùng cha khác mẹ, Khôi cảm thấy mình lắm lúc cũng lạc lõng cô đơn. Khôi thông cảm với cha vì công việc đồng áng rất bề bộn vất vả, cha cũng cần bàn tay phụ nữ quán xuyến tề gia. Thời bấy giờ nhiều ông khác còn công khai hoặc lén lút lập phòng một phòng hai, con cái nhiều giòng nữa là.
Khôi còn nhớ ngày mãn tang mẹ, trước họ hàng hai bên nội ngoại, ba đã đưa Dì hai ra mắt. Chị Thắm đã được cha bàn trước rồi, còn Khôi vì đi học luôn, xa nhà thường không dự được ngày giỗ mẹ nên chỉ được cha giới thiệu ngắn gọn khi Khôi về thấy có người lạ trong nhà. Dì hai hiền lành, siêng năng, ít ăn ít nói. Từ ngày có mặt dì trong nhà, ba Khôi bớt cực nhọc hơn, vợ chồng chị Thắm cũng rảnh tay hơn lo cho các con nhỏ. Khôi chỉ biết vùi đầu vào việc học, không dám tiêu xài phung phí, ăn vặt xem phim. Làm gì có chuyện dạo phố rửa mắt tán hươu tán vượn bát nháo với bạn bè chứ đừng nói đến chuyện thử làm quen bạn gái. Hoàn cảnh khó khăn không cho phép nên Khôi sống khép kín lạnh băng ít giao du.
Thế mà, chỉ cần một câu nói nhẹ nhàng cũng gợi bao chuỗi nhớ xao xuyến tâm tư, như cơn gió thoảng trong buổi trưa hè nắng gắt làm dịu bớt sức nóng của châu thân, một bậc thang làm tình yêu thăng hoa.
Gửi chiếc xe đạp cà rịch cà tàng ở chỗ giữ xe mướn, vuốt sơ lại bộ quần áo kẻng của mình, lấy trong túi tờ giấy ghi địa chỉ, Khôi lửng thửng đi lần tìm số nhà. Tiếng nói cười đột ngột reo vang :
- Tụi tao về nga Duyên, khỏi tiễn chân đi.
- Đừng cấm cung hoài có ngày hóa đá thành Hòn vọng phu.
- Bậy rồi, làm gì có phu mà vong với vọng, hòn vọng lâu đó. (lâu nói trại của chữ love tiếng Anh)
Tiếng nói cười bổng nhiên ngưng bặt vì một cô đi thụt lùi ra cửa vừa suýt đụng vào ai đó loạng choạng vừa la : Ý, Ỷ xin lỗi.
- Dạ không sao cả. Tôi cũng bận tìm số nhà nên không để ý.
- Ủa ai như anh Khôi, à đúng rồi. Duyên vừa nhìn thấy Khôi vội chạy ra reo lên. Các bạn gái đều khựng lại giật mình :
- Trời đất, anh Khôi đây à. Mới nhắc đến là anh hiện ra rồi. Hay chưa.
- Thần thông cách cảm mà.
Duyên vội đở lời trước sự tấn công ồ ạt vô tội vạ, đầy cảm tình của các cô bạn phá có tiếng của mình :
- Em đã bảo trước với anh rồi mà, anh thấy em nói có đúng không, đứa nào cũng dễ thương hết mà thương không dễ đó. Để em giới thiệu tụi nó với anh nha.
Cả bọn nhao nhao : Thôi để hôm khác anh trình diện với tụi em. Hôm nay xin nhường độc quyền cho Duyên. Biết mặt anh rồi khó thoát với bọn em lắm đó. Xin phép anh tụi nầy về không dám ở lại lâu thêm, mai nầy Duyên nó nhéo chết.
Nheo mắt với Duyên, cô thì cúi chào cô vẩy tay từ giả Khôi vui vẻ ra về. Khôi lần đầu tiên gặp tình huống nầy nên cảm thấy vụng về không biết làm gì tay chân như dư thừa luống cuống.
- Anh vào nhà chơi, tụi bạn em nói gì là làm nấy, anh đừng để ý bận tâm thắc mắc mà làm chi. Anh tìm nhà có khó không ? Anh đến đây bằng gì ? Anh ngồi xuống đi, anh làm gì mà ké né dữ vậy ?
- Cho phép anh chào người nhà của Duyên.
- Không có ai ở nhà hết. Thường chỉ có dì hai lo cơm nước, hôm nay dì bận việc đi đến chiều mới về. Nhà nầy là của thím em. Chú mất lâu rồi, chú thím chỉ có một người con gái đã lập gia đình. Thím làm chủ tiệm phở ở chợ An Đông nên đi sớm về trễ luôn. Ở trọ đây toàn là cháu bà con bên chú hoặc bên thím thôi. Vì vậy chị nào đã đi làm thì ở trên lầu với thím còn bọn choai như tụi em thì ờ dưới nhà.
- Vậy là bác gái đỡ lo.
Duyên nheo mũi lại nói :
- Cái anh Khôi nầy, lúc nào trong đầu cũng lo với lắng. Bộ anh tưởng con cưng là con hư à. Đâu phải vậy, em vẫn ngoan như hồi nhỏ, anh nhớ không, trước kia có bao giờ anh giận được em chưa. Tin em chứ ông anh hiền như cục bộ ?
Khôi thấy mình như bé bỏng trở lại, một thứ tình cảm quen thuộc mà từ lâu anh thiếu vắng bao trùm lấy anh. Nhớ lại ngày còn mẹ, cuối tuần về thăm, cái nhìn dịu dàng mừng rỡ thương cảm, những câu hỏi không đầu không đuôi, lắm khi tức cười, cử chỉ săn sóc ngầm cho đứa con trai còn nhỏ đi học xa nhà, bao nhiêu năm rồi Khôi không dám nghĩ đến.
Người phụ nữ chỉ là cái xương sườn cụt của người nam nhưng cũng là chiếc gậy thần huyền diệu, làn gió mát tạo bất ngờ. Chỉ trong một thời gian ngắn ngủi, với lời nói chân tình không màu mè kiểu cách của Duyên, Khôi cảm thấy như đươc săn sóc vỗ về, bớt cô đơn.
- Anh nghĩ gì mà thừ người ra vậy ? Duyên vừa cười vừa đặt ly nước mát trước mặt anh. Lâu nay anh có gặp anh Huy không ?
- Vào trường chỉ thấy nhau xa xa thôi chứ cũng không có dịp nói chuyện. Hè Khôi cũng ít về quê vì lo kiếm việc làm thêm, Tết thì phụ lo công việc ở nhà với ông già, ít gặp bạn bè cũ lắm. Tệ quá hồi nãy giờ mà quên hỏi việc học hành của Duyên ?
- Đố anh đó, bây giờ em học lớp mấy rồi ? Nói không đúng em phạt cho mà xem.
Khôi lẩm nhẩm :
- Ừm… Duyên nhỏ hơn anh Huy 3 tuổi, vậy năm nay em học lớp Đệ tứ, sắp thi Trung học đệ nhất cấp, nhanh thật.
Duyên hai tay vừa vỗ nhẹ vào đùi vừa cười khoe hàm răng đều trắng, đồng tiền như lúm sâu thêm. Chưa bao giờ Khôi có dịp ngồi đối diện chuyện trò riêng với người con gái, Khôi cảm thấy lúng túng mất tự tin mà hay hay là lạ làm sao, may là Duyên rất hồn nhiên không kiêu căng khách sáo để ý :
- Anh đúng là anh Khôi rồi không chạy đâu được hết. Anh Huy cứ bảo anh chẳng
nhữnglà con mọt sách mà còn có trí nhớ voi nhớ dai đáo để, học đâu nhớ đó mà lắm khi nhớ chuyện tầm ruồng không cần thiết như nhớ cả trang sách bài nào số mấy nữa. Duyên thì hay lo ra quá, chắc không học lên cao nổi. Má em còn bảo con gái mà học cao dễ ế lắm, anh nghe có ức không ?
- Bác nói cho vui thôi chứ bác đã để cho em tự do nắm lấy tương lai cuộc đời rồi.Còn mẹ là có phúc lắm đó em.
Bất giác Duyên nhớ lại Khôi mồ côi mẹ từ nhỏ nên nhìn anh như ngầm xin lỗi cảm thông bắt qua chuyên khác.
Rồi hai cô cậu như quên mất thời gian, chuyện trò như hai người bạn thân nhau từ thuở nào. Duyên kể chuyện liếng thoáng có duyên ân cần săn đón hỏi thăm làm tan biến cái vỏ nước đá bọc ngoài để lộ rõ con người chân thành đầy tình cảm đứng đắn của Khôi. Họ mừng khi gặp lại và vui hơn lúc chia tay. Một thứ tình bạn được thăng bậc tuyệt vời.
Từ đó trở đi, lâu lâu có dịp là Khôi tạt ghé thăm Duyên. Rồi Khôi đỗ vào Đại học Sư phạm, Duyên vào trường Nữ hộ sinh Quốc gia. Không may sau đó, ba của Duyên và cả ba của Khôi đều bị bạo bệnh qua đời. Từ đấy Khôi cũng ít về quê dù bây giờ ngôi nhà tổ đình đã được anh chị dời về ở chăm sóc. Khôi chỉ phải tự túc lo cho mình nhưng không chật vật nhờ số tiền học bổng khá dồi dào lúc bấy giờ. Huy thì không tiếp tục học, lập gia đình vừa đi làm vừa phụ mẹ có tiệm tạp hóa lớn ở trung tâm thành phố.
Lắm lúc để cho tâm trí thư giản, Khôi cũng muốn chạy đến bên Duyên chuyện trò, nhưng bản tính mộc mạc chất phác biết thân phận mình làm Khôi chùng bước. Càng lớn lên Duyên càng tỏ ra thùy mị dịu dàng xinh đẹp, Khôi cảm thấy như mình bị cuốn hút bởi mọi thứ ở Duyên từ sắc diện đến tính tình. Cảm tình từ nhỏ đã bị đứt đoạn một thời gian nay như được nhân lên gấp bội. Mỗi lần nghĩ đến Duyên Khôi cảm thấy như lòng mình yên ấm lạ, gặp Duyên luôn luôn phải kềm chế lòng mình lại, Khôi không muốn Duyên phân tâm trong việc học cũng như lo nghĩ gì cho mình hết.
Gia đình Duyên khá giả, bề thế còn Khôi thì chẳng có gì ngoại trừ chức sĩ tử mộng tương lai mà biết đâu khi xếp bút nghiên theo việc kiếm cung thì sĩ tử lại trở thành tử sĩ. Tình yêu có một chiều hay không Khôi bất chấp, Khôi chỉ thấy lòng mình không biến chuyển thay đổi gì từ trước đến nay đối với Bé Ba Duyên. Khôi không bao giờ có ước vọng được Duyên đáp trả vì có bao giờ anh dám thố lộ tình cảm mình đâu. Anh không phải là robot, sắt đá mà không thèm khát được yêu thương. Anh cũng như bao người thanh niên khác mà người mồ côi còn cần hơn nữa.
.Do đó Khôi chỉ có điều tâm nguyện là tập trung vào việc học không dám phân tán tâm trí vào những chuyện lo nghĩ mộng mơ xa xôi. Nhưng điều ao ước âm thầm trung thực nhất vẫn là với số vốn kiến thức học vấn đầy triển vọng tương lai, anh hy vọng giữ được cảm tình và lòng quí mến của Duyên dài lâu hơn đợi đến lúc chín mùi. Có thử lửa mới biết độ vàng ròng, phải qua thử thách mới khám phá lòng mình và tình sắt son của thiên hạ.
Không bao giờ Khôi có cử chỉ khác lạ gì đối với Duyên, dù có đôi lần Duyên gợi chuyện như dò ý anh môt cách bâng quơ :
- Anh Khôi à, hôm nào Thoa bạn em thấy anh đến thăm ai ở cùng đường nhà nó, nó còn bảo nhà đó có mấy cô gái xinh lắm .
- Vậy hả, Khôi có đi kèm trẻ em tư gia vài nơi không biết Thoa muốn nói đến nơi nào. Mà các cô thì ai mà chả đẹp phải không Duyên ? Riêng Khôi chừng nào có gì nhúc nhích trong tim, anh sẽ đến nhờ Duyên nha ?
- Duyên sẽ được anh giao phó chức vụ gì ? Làm mai để được ăn đầu heo, tiểu đồng liên lạc hò hẹn trao thư, cố vấn gỡ rối tơ lòng ?
Khôi chậm rãi không đắn đo nói :
- Bạn tâm tình thôi. Cho đến bây giờ anh cũng chưa có quen thân cô nào khác ngoài Duyên đâu, Duyên biết rành về anh hơn ai hết, có nhiều vấn đề còn hiểu hơn anh nữa là.
Duyên thoáng giật mình khi Khôi mở đầu câu nhưng nhìn vẻ mặt hiền lành thật thà đôn hậu của anh, Duyên nghĩ anh vô tình hé mở lòng mình không hậu ý, nói bóng nói gió tỏ tình. Để trấn an con tim trở chứng đang đập liên hồi, Duyên vừa nói giả lả vừa đưa bàn tay qua lại trước mặt Khôi:
- Anh làm sao thế ?. Cho anh nghĩ lại đó, uốn lưỡi bảy lần đi rồi tính sau. Có tĩnh trí thì phải nhớ lời đó nha. Thật ra anh có gì nhờ Duyên thì anh đừng ngại như ngày xưa có bao giờ em ngán mượn anh đâu. Bây giờ chúng mình cũng lớn hết rồi nhưng vẫn chưa có gì thay đổi phải không anh ? Chắc anh biết chuyện anh Huy em chứ ? Ảnh đã cưới chị Trâm rồi. Nhớ thời kỳ hai người đang tìm hiểu nhau, khắng khít ra rít mà hờn dỗi rồi làm hòa cũng thường xuyên, thật tức cười. Trước đó ảnh có về xin má em đậu Tú tài xong là cưới ngay. Má em còn khuyến khích :
« Cưới vợ là cưới liền tay,
Đừng để lâu ngày có kẻ dèm pha ».
Chắc má em mong có cháu nối giòng quá. Còn anh, anh có muốn em giới thiệu với cô nào em quen không? Bạn bè em, tụi nó cũng được lắm, biết điều, biết người trên kẻ dưới, không có quá quắt, ngổ ngáo, hippy, vô tích sự đâu.
- Vậy à, anh tin em nhưng thật sự anh cũng chẳng có thì giờ gặp các cô thường xuyên đâu. Chuyện đó bỏ qua một bên đi nha. Thôi bây giờ Duyên kể chuyện về em cho anh nghe, anh chỉ cần biết chuyện gì liên quan đến Duyên thôi nếu Duyên không cho anh quá tò mò tọc mạch.
- Em thì chưa có gì đặc biệt để nói hết. Đúng ra lâu lâu Duyên cũng thấy mình buồn buồn, buồn vô cớ mà chẳng biết tại sao.
« Cái tình là cái chi chi,
Mà sao ta cứ chi chi với tình ».
nhưng Duyên chưa quen với ai cả ngoài anh, sao kỳ vậy anh Khôi ?
- Trời đất ! Nhè Duyên hỏi ngay cái thằng bù trất về vấn đề phức tạp huyền biến nầy, anh xin đầu hàng thôi, mà thật ra chắc ai cũng vậy thôi Duyên à, người bộc lộ kẻ khép kín như bưng.
- Mình tưởng mình không có gì thay đổi nhưng cái nhìn của người ngoài lắm lúc cũng làm mình muốn nghẹn thở đứng tim.
- Tiếng sét rồi à ? Khôi vội hỏi.
- Phải đuợc thế thì cũng đáng đời. Đằng nầy không ăn mà chịu mới chán chứ. Chỉ một chuyện nhìn lầm cỏn con thôi, một câu nói đùa vô tội vạ cũng gây bao phiền toái, làm mình mất ăn mất ngủ, chịu hàm oan mà có miệng như không, không thể nào cải chính biện hộ được. Có lần em bị má em bố quá xá vì có người nói thấy em dung dăng dung dẻ đi với bồ làm bà già lo quá hạch xách đủ điều. Càng nói không thì càng bị nghi ngờ cho là dối trá dấu giếm, bắt mình phải tự thành khẩn khai báo thì được khoan hồng thứ tha giảm khinh. Còn nếu khăng khăng chạy tội thì thuộc vào hàng có hồ sơ đen rồi. Ở đời người ta dễ tin lời thị phi đồn đãi lắm.
- Nhất là đối với các cô, quan niệm xưa chưa gột bỏ hết đâu. Nhưng dần dần hy vọng sẽ đổi khác hơn. Mà bây giờ em đã có thấy rục rịch gì chưa ?
- Như anh biết má em bà cũng có óc tiến bộ lắm, thế mà từ ngày ba mất rồi đến sức khoẻ kém đi, má em cũng đổi tính nữa. Bà lo sợ cho những gì, dù bà biết có lo cũng không được, nhưng cứ tưởng tượng đề phòng rồi thắc mắc viễn vông. Giúp ý kiến cho người khác thì dễ như trở bàn tay, còn chuyện mình, gia đình con cái thì xoay bồ bồ như « gà què ăn quẩn cối xay » lính quýnh lúng túng không biết đường đâu mà mò, thế mới đúng là chuyện người thì sáng, chuyện mình thì quáng? Má em tin con lắm chứ, nhưng đối với thế hệ cũ, các bà ít bộc lộ tình cảm của mình. Các bà thương và dám hy sinh tuy ít khi nói cho con cái biết. Vì vậy, nhất là sau khi ba em qua đời rồi, em cố gắng bớt gây phiền lòng má em.
- Anh biết em ngoan rồi, mà có phải vì thương má, em có ý định sẽ ở vậy cho đến má em già phải không ? Khôi buột miệng hỏi.
- Anh muốn nói đến chuyện tương lai đó à ? Bạn bè em cũng hâm he em dữ lắm đó. Tụi nó bảo cứ làm tiểu thư đài các ngồi trong ỡ phong the trướng ấm há miệng chờ sung rụng vào mồm, những nàng Lọ lem thời đại hy vọng phước chủ may thầy lọt vào mắt xanh, cú vọ của những hoàng tử họ Kiều thì có ngày hoa lạc giữa rừng hoang, tan tành xí quách hết. Ngày xưa Khương tử Nha câu cá chờ thời ra giúp nước, ngày nay các cô cũng phải học cách câu người. Nghe tụi nó phân tích ỡ thời sự tình cảm ữ cập nhật hóa hiện đại, em tưởng tượng mình như bà già trước tuổi lạc hậu, ‘sinh nhầm thế kỷ đang bị đẩy vào hậu trường sân khấu về khuya rồi.
Khôi nhìn Duyên thương cảm đồng tình trong khi Duyên tiếp tục :
- Cho đến giờ phút nầy em vẫn còn là em đó anh Khôi, em hạnh phúc với những gì em có và trân quí giữ gìn, em vui buồn âm thầm với người mình thương yêu gắn bó không mặc cảm. Ai khen em, em cũng vui vẻ nhận, ai chê thì càng phải cám ơn. Tuy nhiên em vẫn không quá tính toán, tấn công chớp nhoáng, chụp giựt thời cơ, bất cần đời để đạt mục tiêu như một lớp người thừa mứa vật chất hưởng thụ hiện nay. Em không lập dị đứng bên lề cuộc sống nhưng mình cũng phải cố giữ cho bằng được cái chất mình của mình phải không anh ?
- Vậy có khi nào em có ý định đi tu không ?
- Em còn trần tục đầy mình, tâm chưa an lạc đâu. Chuyện cao siêu đó khó quá đối với người phàm phu tục tử như em. Nếu ai cũng cho là Tu là cõi phúc, tình là giây oan thì có lẽ không còn giống người trên quả địa cầu nầy rồi. Vả lại đi tu không dễ đâu, đừng tưởng bở.
- Thấy em hiền khô vậy mà chững chạc ra phết, biện luận vững chắc có hồn. Chừng nào thi xong anh sẽ đến cho em biết kết quả. Chúc em may mắn đậu cao trong kỳ thi ra trường. Anh về nha.
Ba năm trôi qua, cả hai đều ra trường, Duyên được bổ nhiệm về quê nhà, Khôi đến một Trung học miền Hậu giang. Ngày Khôi đi chọn nhiệm sở, Duyên sốt ruột mong Khôi đến vì Duyên lo ngại biết đâu lần gặp gỡ nầy là lần cuối, mỗi người mỗi hướng rồi. Viễn ảnh mất liên lạc với Khôi làm Duyên như nghẹn thở rụng rời. Duyên chợt khám phá ra gần Khôi Duyên cảm thấy yên tâm lạ. Cái nhìn của anh thật hiền hòa sâu thẩm, mắt anh như rực sáng khi chăm chú nhìn Duyên, còn nụ cười như rạng rỡ hơn bên Duyên, giọng nói anh sao mà trầm ấm bao dung.
Có lần Dung bạn thân nhất của Duyên thắc mắc hỏi:
- Mình hỏi thật bồ nha, bồ có gì với ông Khôi không? Nếu không, tại sao bồ lại khép kín phòng the, làm tình làm tội bao cây si vậy, ngay cả anh Vinh sinh viên y khoa sắp ra trường, đẹp trai đô con, con nhà giàu hoc giỏi ‘mết’ bà như chết, đeo bà như đỉa mà bà vẫn né tránh, dửng dưng chẳng chút đói hoài. Làm cao riết mất cả chài lẫn chì cho mà xem. Tội nặng lắm bà biết không, chết xuống âm phủ rồi cũng bị đuổi lên vì chưa dứt nợ trần gian đó.
- Nghe bà nói mà khiếp. Đối với anh Vinh, mình chỉ quí ảnh thôi, mình lại biết mình không có năng khiếu, bản lĩnh của một mệnh phụ phu nhân nên rút lui trước là thượng sách. Còn những anh chàng khác, bà cũng biết đó là nét chấm phá vui buồn của cuộc đời để ý mà làm gì.
Riêng anh Khôi thì từ nhỏ đến giờ, mình chỉ quen thân một mình anh ấy. Bà hỏi mình có gì với anh ấy không, biết trả lời sao đây. Trước kia, thương ảnh mồ côi mẹ nên hay lân la trò chuyện cho ảnh khuây khỏa nguôi ngoai mặc dầu chẳng bao giờ ảnh kể lể gì hết, ảnh luôn tự lập, tự trọng, tự quyết. Chưa bao giờ anh có cử chỉ hành động nào sai trái, giữ đúng cương vị của người bạn, người anh. Thú thật lắm lúc mình cũng bực lắm muốn phá rào nghỉ chơi với ảnh cho ảnh biết tay.
- Thực hành nổi không, chắc là đại bại từ đầu trước khi giáp trận?
- Ừa mà bà có hiểu tại sao không, kỳ lạ quá. Lâu không gặp, lắm khi mình quạu quọ hờn ảnh vô cớ định cắt đứt với ảnh, không thèm nhìn mặt nữa, nhưng chỉ cần tưởng tượng đến hình ảnh quay lưng đi thôi là mình đã thấy cồn cào ruột gan, đứng trên dầu sôi lữa bỏng rồi. Nhớ ơi là nhớ, chán mớ đời.
- Sao bà không thố lộ khối tình câm của bà cho ổng biết? Anh Khôi, theo mình đoán, ảnh yêu bà lắm nhưng đã xem bà như em gái rồi nên ngần ngại thôi. Hơn nữa gia đình bà có vẻ cũng treo giá ngọc con gái cao quá nên ảnh phải vạch một kế hoạch tấn công riêng. Phải là một con người có ý chí, kiên nhẫn , ‘ thương ai thương cả một đời’ mới như thế thôi.
- Bà nghĩ thật như thế à. Bà biết con gái chúng mình mà, lắm lúc cảm thấy ‘ lòng vẫn biết nếu yêu rồi’ vậy mà cứ đắn đo, câm như hến, ngậm đắng nuốt cay ‘ buồn tiển đưa’ khi:
“Ngày mai đám cưới người ta,
Tại sao sơn nữ Phà ca lại buồn ».
Rắc rối éo le khó hiểu thật !
- Mình thì khác.Mình không thích bắt cá hai ba tay, quen vung vít. Nhưng quan hệ đến mức độ nào đó thì nên giải quyết êm đẹp, đâu ra đó, một đi tới hai chia tay. Có đau nhưng không để khổ cho nhau.
- Giải pháp đó hay, thực tế mà có mấy ai làm được. Tim và óc có khi cũng choảng nhau như thường như lửa với nước..
Họ chia tay nhau từ đó. Duyên về sống bên mẹ ngày ngày đi làm. Khôi bặt tin luôn. Bao nhiêu người gấm ghé, Duyên vẫn xin mẹ cho tự do vài năm nữa rồi tính sau. Sốt ruột ngầm, lâu lâu bà Tám mẹ Duyên cũng dò ý con khi thấy Duyên chịu khó viếng chùa trong những ngày lễ lớn thường hơn. Huy đã bị động viên, Trâm theo chồng nay đây mai đó, ở nhà chỉ còn lại hai mẹ con và dì hai giúp việc từ trước đến giờ.
Tuy nhiên, càng lớn tuổi sức khỏe càng kém đi. Bà Tám quyết định sang tiệm về ở hẳn ngôi nhà có hàng rào bông bụp ngăn ranh
- Duyên à, sao con chưa chịu ai hết vậy? Má muốn yên lòng hưởng tuổi già cho đến ngày về với ông bà và ba con nếu con yên bề gia thất. Sau nầy lớn tuổi thường chỉ lập gia đình chấp nối thôi, rồi con ông con tôirắc rối lắm. Đó là chưa kể đến việc ‘cát lầm ngọc trắng thiệt thòi xuân xanh’ nữa. Chuyện trước mắt sờ sờ đó, cô thư ký tằng tịu với xếp lớn, gả bán lầm với ngoại kiều giả quất ngựa truy phong dông về nước mất tiêu, thời đại nguyên tử nầy nhiều bẫy bất ngờ lắm con cũng biết mà.
À mà sao hôm nay bổng dưng má nhớ đến thằng Khôi. Không biết bây giờ nó làm gì ở đâu hổng biết? Thằng đó hồi nhỏ mồ côi mà chịu cực có chí lắm.
Duyên giật mình cố lấy vẻ bình thản trả lời:
- Con cũng không có tin tức gì của ảnh hết, chỉ biết ảnh đã là giáo sư đệ nhị cấp rồi đang dạy đâu ở miệt Hậu giang.
- Vậy hổng chừng bây giờ nó cũng có vợ con đùm đề rồi như anh hai con.
- Con không biết má à.
Duyên cảm thấy tim mình như thắt lại, đứng lên lẩn thẩn lần ra cửa nhìn mông lung ra vườn. Nhà bên cạnh đã thay đổi chủ. Vài đứa trẻ chạy vô ra đùa giỡn làm Duyên bâng khuâng hồi tưởng cảnh ngày xưa có Duyên có Khôi. Để dấu nổi nhớ khôn nguôi trống vắng, Duyên tét cọng lá cau tây thắt thành con chuồn chuồn quay quay lẩm nhẩm:
‘Chuồn chuồn có cánh thì bay,
Khi vui nó đậu khi buồn nó đi’.
Rồi một hôm bất thình lình mẹ Duyên ngất xỉu được dì hai chở đi cứu cấp. Qua cơn hoạn nạn trên, hậu quả nghiêm trọng hai chân hoàn toàn tê liệt phải ngồi xe lăn. Hay tin anh chị Huy tức tốc về thăm mẹ rồi lại phải đi ngay không thể trể phép vì tình hình chiến sự bấy giờ thật sôi sục. Từ đó có nhiều đêm mẹ con nằm nhìn nhau, mẹ Duyên thở dài dấu vội nước mắt.
Một ngày chúa nhật đẹp trời. Hôm nay dì hai về thăm nhà, Duyên đem chiếc xe lăn của mẹ ra lau chùi lại để đưa mẹ đi dạo một vòng thăm bà con. Đang chăm chú lui cui đập đập tấm nệm xe, một giọng trầm ấm vang lên thật gần:
- Chào Duyên.
Quay phắt lại, Duyên chỉ nói được hai tiếng ‘Anh Khôi’ rồi nước mắt lả chả trào ra không ngờ được hạnh phúc tưởng đã quên.
- Anh đã được chấp thuận thuyên chuyển về đây rồi. Từ nay chúng mình sẽ cùng nhau ở bên má nghe em.
Duyên nắm chặt lấy tay Khôi kéo chạy phăng vào nhà reo lên:
“Má ơi, anh Khôi đây rồi má ơi!”
Cô Trần Thành Mỹ
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét